✍ కరెంట్ అఫైర్స్ 10 డిసెంబర్ 2019 Tuesday ✍
జాతీయ వార్తలు
శరణార్థులకు పౌరసత్వం. సవరణ బిల్లుకు లోక్సభ ఆమోదం :
i. పొరుగునున్న మూడు దేశాల్లో మతపరమైన పీడనకు గురై, శరణార్థులుగా మన దేశానికి వచ్చిన ముస్లిమేతరులకు భారత పౌరసత్వం కల్పించాలన్న కీలక బిల్లుకు లోక్సభ ఆమోదం తెలిపింది.
ii. ఉదయం నుంచి సుదీర్ఘంగా ఏడుగంటల పాటు చర్చ కొనసాగినఅనంతరం సభ ఆమోద ముద్ర వేసింది. ఒక్కో అంశం వారీగా ఓటింగ్ నిర్వహించారు. ప్రతిపక్షాలు ప్రతిపాదించిన సవరణలన్నీ వీగిపోయాయి. బిల్లుకు అనుకూలంగా 311 మంది, వ్యతిరేకంగా 80 మంది ఓటు వేశారు. ప్రధానమంత్రి నరేంద్రమోదీ పరోక్షంలో బిల్లు దిగువసభలో గట్టెక్కింది.
iii. బిల్లును ప్రవేశపెట్టడానికి అనుకూలంగా 293 మంది, వ్యతిరేకంగా 82 మంది ఓటు వేశారు. పౌరసత్వ (సవరణ) బిల్లుకు దేశంలోని 130 కోట్ల మంది పౌరుల మద్దతు ఉందని అమిత్ షా ఉద్ఘాటించారు. ఈ బిల్లు ముస్లింలకు వ్యతిరేకమన్న వాదనను నిర్ద్వంద్వంగా తోసిపుచ్చారు.
iv. పాకిస్థాన్, బంగ్లాదేశ్, అఫ్గానిస్థాన్లలో మతపరమైన పీడనకు గురైనవారికి నిజానికి ఇప్పుడు హక్కులు లభిస్తాయని చెప్పారు. ఈశాన్య రాష్ట్రాల ప్రజలూ భయపడాల్సిన అవసరమేమీ లేదన్నారు.
v. మూడు పొరుగు దేశాల్లో మతపరమైన పీడనను ఎదుర్కొని 31.12.2014లోగా మన దేశానికి వచ్చిన హిందువులు, సిక్కులు, క్రైస్తవులు, బౌద్ధులు, జైనులు, పార్శీలు వద్ద రేషన్కార్డులు వంటి ఆధారపత్రాలేవీ లేకపోయినా ప్రతిపాదిత చట్టం ద్వారా వారికి పౌరసత్వం మంజూరు చేస్తాం. రాజ్యాంగ బద్ధంగా సహేతుకమైన వర్గీకరణలు చేశాకే బిల్లు తీసుకువచ్చామని వివరించారు.
vi. బిల్లుకు ఎన్డీయే భాగస్వామ్య పక్షాలైన జేడీ(యు), లోక్ జనశక్తి (ఎల్జేపీ)తో పాటు ఆ కూటమిలో లేని తెదేపా, వైకాపా, శివసేన, అకాలీదళ్, బిజూ జనతాదళ్ (బిజద) వంటివీ మద్దతు తెలిపాయి. తెరాస, ఎంఐఎం సహా పలు పార్టీలు బిల్లును వ్యతిరేకించాయి.
Inner Line Permit for Manipur :
vii. మణిపూర్ను ఇన్నర్ లైన్ పర్మిట్ (ILP) వ్యవస్థలోకి తీసుకువస్తామని, తద్వారా 2019 పౌరసత్వ (సవరణ) బిల్లులోని నిబంధనల నుండి మినహాయింపు ఇస్తామని కేంద్ర హోంమంత్రి అమిత్ షా లోక్సభలో చెప్పారు. బిల్లు నుండి రాష్ట్రాన్ని మినహాయించాలని ముఖ్యమంత్రి ఎన్.బిరెన్ సింగ్ గతంలో చెప్పారు. నాగాలాండ్ మరియు మిజోరాంలను ILP రక్షించింది మరియు ఇది రక్షణగా కొనసాగుతుంది.viii. ముఖ్యమంత్రి ఎన్.బిరెన్ సింగ్ మాట్లాడుతూ, సింగ్ మాట్లాడుతూ, "మేము బిల్లును వ్యతిరేకించము. మాకు మినహాయింపు కావాలి. మా భూమి చాలా చిన్నది మరియు జనాభా కూడా తక్కువ. ” అని పేర్కొన్నారు.
ix. బిల్లు ప్రకారం, పౌరసత్వ చట్టం, 1955 యొక్క సవరణలు ఆమోదించబడితే, రాజ్యాంగంలోని ఆరవ షెడ్యూల్ మరియు అరుణాచల్ ప్రదేశ్, మిజోరాం మరియు రాష్ట్రాలలో చేర్చబడిన అస్సాం, మేఘాలయ, మిజోరాం మరియు త్రిపుర గిరిజన ప్రాంతాలకు వర్తించవు.
ఇతర రాష్ట్రాలు / కేంద్ర పాలిత ప్రాంతాల వార్తలు
కర్ణాటకలో భాజపా విజయభేరి. ఉప సమరంలో కమల వికాసం. యడియూరప్ప సర్కారు సురక్షితం :
i. కర్ణాటక ఉప ఎన్నికల్లో భాజపా జయకేతనాన్ని ఎగురవేసింది. ఈ నెల 5న 15 నియోజకవర్గాలకు నిర్వహించిన ఎన్నికల ఫలితాలు వెల్లడయ్యాయి. భాజపా 12 చోట్ల విజయం సాధించి తన ప్రభుత్వాన్ని పటిష్ఠం చేసుకుంది.
ii. విపక్ష కాంగ్రెస్ కేవలం రెండింటికే పరిమితం కాగా.. మరోచోట స్వతంత్ర అభ్యర్థి నెగ్గారు. జనతాదళ్(ఎస్) ఖాతా తెరవలేకపోయింది.
iii. విధానసభలో 105 సంఖ్యాబలమున్న భాజపా తాజా గెలుపుతో తన బలాన్ని 117కు పెంచుకుంది. ఎవరి మద్దతూ లేకుండానే భాజపా తన అధికారాన్ని సుస్థిరం చేసుకుంది.
Defence News
UAE, US joint military exercise ‘Iron Union 12’commences :
i. UAE మరియు యునైటెడ్ స్టేట్స్ యొక్క భూ బలగాల మధ్య సంయుక్త సైనిక వ్యాయామం ‘ఐరన్ యూనియన్ 12’ ప్రారంభమైంది. పోరాట మరియు వ్యూహాత్మక సామర్థ్యాలను పెంపొందించడానికి ఇరు పక్షాలు సంయుక్త సైనిక సహకారంలో పాల్గొనడాన్ని ‘ఐరన్ యూనియన్ 12’ చూస్తుంది.
ii. సోదర మరియు స్నేహపూర్వక దేశాలతో యుఎఇ సాయుధ దళాల ఉమ్మడి సైనిక విన్యాసాలు తాజా పరిణామాలకు అనుగుణంగా జరుగుతాయి మరియు ఈ ప్రాంతం ఎదుర్కొంటున్న అన్ని బెదిరింపులు మరియు సవాళ్లకు వ్యతిరేకంగా గట్టిగా నిలబడాలనే యుఎఇ సాయుధ దళాల నిర్ణయాన్ని ప్రతిబింబిస్తుంది.
ఆర్థిక అంశాలు
Walmart, Amazon to train MSMEs :
i. భారత ఇ-కామర్స్ రంగంలో రెండు అతిపెద్ద విదేశీ పెట్టుబడిదారులైన వాల్మార్ట్ మరియు అమెజాన్ తమ వృద్ధిని పెంచడానికి డిజిటల్ కామర్స్ ప్లాట్‌ఫామ్‌లను బాగా ఉపయోగించుకోవడంలో భారతదేశ ఎంఎస్‌ఎంఇ రంగానికి సహాయపడే ప్రణాళికలను విడిగా ప్రకటించాయి.
ii. వాల్మార్ట్ వృద్ది సరఫరాదారు అభివృద్ధి కార్యక్రమం ప్రపంచ సరఫరా గొలుసుల కోసం భారతదేశంలో తయారు చేయడానికి 50,000 భారతీయ చిన్న వ్యాపారాలకు శిక్షణ ఇస్తుంది.
iii. అమెజాన్ ఇండియా మరియు సిఐఐల మధ్య, రెండు గ్రూపులు పారిశ్రామిక సమూహాలలో అవగాహన అవగాహన వర్క్‌షాప్‌లు, రోడ్ షోలు మరియు ఇ-కామర్స్ శిక్షణ వంటి కార్యకలాపాలను నిర్వహిస్తాయి.
Appointments
అధికార పీఠాలపై యువ కెరటాలు. 34 ఏళ్లకే సనా మారిన్ ఫిన్లాండ్ ప్రధాని పదవి :
i. స్వీయ ప్రయత్నంతోనే అనోయింట్స్ సనామారిన్ 34 ఏళ్లకే ఫిన్లాండ్ ప్రధానిగా ఎన్నికయ్యారు. మొత్తం పది దేశాలను 40 ఏళ్లు, ఆ లోపు వారే ప్రస్తుతం నడిపిస్తున్నారంటే 21వ శతాబ్దంలో యువత సత్తా ఏమిటో అర్థం చేసుకోవచ్చు.
ii. సనా మారిన్ : ప్రపంచంలోనే అత్యంత పిన్నవయస్కురాలైన ప్రధానిగా ఫిన్లాండ్కు చెందిన సనా మారిన్ ప్రత్యేకత సాధించనున్నారు. 34 ఏళ్ళ సనా మారిన్ ఫిన్లాండ్లో అయిదుపార్టీల సంకీర్ణ సర్కారుకు సారథ్యం వహిస్తారు. ఈదేశ ప్రధానిగా బాధ్యతలు నిర్వహించనున్న మూడో మహిళ సనామారినే అవుతారు.
iii. ఒలెక్సీ హన్చరక్ (35) : ఉక్రెయిన్ ప్రధానిగా ఈ ఏడాది ఆగస్టులో బాధ్యతలు స్వీకరించారు. ప్రపంచంలో 46వ అతిపెద్ద దేశం
iv. నయిబ్ బుకెలి (38) : ఎల్సాల్వెడార్ అధ్యక్షుడిగా ఈ ఏడాది జూన్లో బాధ్యతలు స్వీకరించారు.
v. జెసిండా కేట్ లారెల్ ఆర్డెర్న్ (39) : న్యూజిలాండ్ ప్రధానిగా 2017 అక్టోబరులో బాధ్యతలు చేపట్టారు. ప్రధానిగా ఉండగానే ఆమె బిడ్డకు జన్మనివ్వడం గమనార్హం.
vi. కిమ్జోంగ్ ఉన్ (35) : వివాదాస్పద నాయకుడిగా ప్రపంచవ్యాప్తంగా గుర్తింపు పొందిన ఉత్తరకొరియా పాలకుడు.
vii. జిగ్మే ఖేసర్ వాంగ్చుక్ (39) : భూటాన్ రాజు.
viii. తమీమ్ బిన్ హమద్ ఆల్ థని (39) : ఖతార్ పాలకుడు (ఎమిర్ ఆఫ్ ఖతార్).
ix. ఫ్రిట్జ్ విలియం మైఖేల్ (39) : హైతీ తాత్కాలిక ప్రధానిగా సేవలందిస్తున్నారు. ఈ ఏడాది జులైలో ఆయన ఈ బాధ్యతలు చేపట్టారు.
x. కార్లోస్ అల్వరాడో : కోస్టారికా 48వ అధ్యక్షుడిగా కార్లోస్ అల్వరాడో గతేడాది మే నుంచి సేవలందిస్తున్నారు.
xi. జేవియర్ ఎస్పాట్ జమోరా (40) : అండోరా ప్రధాని (ప్రభుత్వ అధినేత)గా సేవలందిస్తున్నారు. ఈ ఏడాది మేలో ఈ బాధ్యతలు చేపట్టారు.
Persons in news
Brazilian far-right President Jair Bolsonaro, set to be the chief guest on Republic Day 2020 :
i. In January 2020, Jair Bolsonaro will become the third Brazilian President to be honoured as chief guest at the Republic Day parade, the first two being Fernando Henrique Cardoso (1996) and Luiz Inácio Lula da Silva (2004).
ii. On the other hand, Mr. Bolsonaro’s popularity rating within Brazil has fallen sharply, while his standing amongst world leaders is woeful. A culture of toxicity pervades Mr. Bolsonaro’s coalition, whose views on women and minorities, and promises and policies on environment and culture, tear apart any shred of consensus in Brazil.
iii. On his first day in office, Mr. Bolsonaro struck at the autonomy of Brazil’s indigenous communities and ordered the Human Rights Ministry to disregard the complaints of the LGBTQ population.
ICC chairman Manohar not to run for a third term :
i. అంతర్జాతీయ క్రికెట్ కౌన్సిల్ (ఐసిసి) యొక్క మొదటి స్వతంత్ర చైర్మన్ శశాంక్ మనోహర్ తన ఐసిసి డైరెక్టర్ సహచరులకు 2020 మేలో మూడవ రెండేళ్ల కాలానికి పోటీ చేయబోనని చెప్పారు.
ii. జూన్ 2016 నుండి స్వతంత్ర ఛైర్మన్గా ఉన్న మనోహర్ వచ్చే ఏడాది జూలైలో కేప్టౌన్లో జరిగే ఐసిసి వార్షిక సమావేశంలో తన కార్యాలయాన్ని ముగించనున్నారు.
iii. మనోహర్ బాధ్యతలు స్వీకరించిన ఎనిమిది నెలల తరువాత, మార్చి 2017 లో రాజీనామా చేశారు, కాని సహోద్యోగులచే ఒప్పించబడ్డారు. జూన్ 2018 లో ఆయన తిరిగి ఎన్నికయ్యారు. దాదాపు ఐదు సంవత్సరాలు చైర్మన్గా ఉన్నారు.
iv. జగ్మోహన్ దాల్మియా మరణం తరువాత మనోహర్ రెండవసారి బిసిసిఐ అధ్యక్షుడిగా ఎన్నికయ్యారు.
v. కొత్త స్వతంత్ర చైర్మన్ను ప్రస్తుత 15 మంది డైరెక్టర్లు ఎన్నుకుంటారు. గత మరియు ప్రస్తుత డైరెక్టర్లు ఛైర్మన్ పదవికి ప్రతిపాదించబడటానికి అర్హులు. మనోహర్కు ఓటు లేదు.
Reports/Ranks/Records
ఆయుధాల విక్రయం పైపైకి. అమ్మకాల్లో అమెరికాదే ఆధిపత్యం :
i. ప్రపంచవ్యాప్తంగా 2018లో ఆయుధ విక్రయాలు ఐదు శాతం మేర పెరిగాయని ‘స్టాక్హోం ఇంటర్నేషనల్ పీస్ రీసెర్చ్ ఇన్స్టిట్యూట్ (సిప్రీ)’ తన తాజా నివేదికలో పేర్కొంది. అమ్మకాల్లో అమెరికా అగ్రపథాన ఉందని వివరించింది.
ii. తర్వాతి స్థానాల్లో రష్యా,బ్రిటన్,ఫ్రాన్స్ ఉన్నాయి. భారత కంపెనీల విక్రయాలు మాత్రం తగ్గాయని తెలిపింది.
iii. ప్రపంచవ్యాప్త ఆయుధ అమ్మకాలు 2018లో దాదాపు 5 శాతం పెరిగాయి. తగినంత డేటా లేనందున ఈ అధ్యయనంలో చైనాను చేర్చలేదు.
మానవాభివృద్ధి సూచీ 2019లో భారత్ 129వ స్థానం. నార్వే మొదటి స్థానం :
i. మానవాభివృద్ధి సూచీలో భారత్ స్థానం కాస్త మెరుగుపడింది. మొత్తం 189 దేశాల్లో గత ఏడాది 130వ స్థానం సంపాదించగా, ఈ ఏడాది 129వ స్థానం పొందింది. ఒక స్థానం తగ్గించుకుంది.
ii. ఐక్యరాజ్య సమితి అభివృద్ధి కార్యక్రమం (UNDP) విడుదల చేసిన నివేదికలో ఈ విషయం వెల్లడయింది. నార్వే, స్విట్జర్లాండ్ మరియు ఐర్లాండ్ మొదటి మూడు స్థానాలను ఆక్రమించాయి.. హాంకాంగ్తో పాటు జర్మనీ నాలుగో స్థానంలో ఉంది
iii. HDI మానవ అభివృద్ధి యొక్క మూడు ప్రాథమిక కోణాలలో సగటు విజయాన్ని కొలుస్తుంది - ఆయుర్దాయం, విద్య మరియు తలసరి ఆదాయం.
iv. భారతదేశ పొరుగు దేశాలలో శ్రీలంక (71), చైనా (85) ర్యాంక్ స్కేల్లో అధికంగా ఉండగా భూటాన్ (134), బంగ్లాదేశ్ (135), మయన్మార్ (145), నేపాల్ (147), పాకిస్తాన్ (152), ఆఫ్ఘనిస్తాన్ (170) జాబితాలో తక్కువ స్థానంలో ఉన్నాయి.
v. నివేదిక ప్రకారం, 1990-2018తో పోలిస్తే 46% వృద్ధిని సాధించిన మానవ అభివృద్ధి పురోగతిలో దక్షిణాసియా వేగంగా అభివృద్ధి చెందుతున్న ప్రాంతం. భారతదేశం యొక్క HDI విలువ 50% పెరిగింది (0.431 నుండి 0.647 కు)
India is at 122 in Gender Inequality Index 2018 (GII) :
i. లింగ అసమానత సూచిక (GII)లో 162 దేశాలలో భారతదేశం 122 స్థానంలో ఉంది. ఇరుగుపొరుగు చైనా (39), శ్రీలంక (86), భూటాన్ (99), మయన్మార్ (106) భారతదేశానికి పైన ఉన్నాయి.
ii. ఐక్యరాజ్యసమితి సుస్థిర అభివృద్ధి లక్ష్యాల ప్రకారం 2030 నాటికి ప్రపంచం లింగ సమానత్వాన్ని సాధించే మార్గంలో లేదని నివేదిక పేర్కొంది. ఆర్థిక అవకాశాలలో లింగ అంతరాన్ని మూసివేయడానికి 202 సంవత్సరాలు పట్టవచ్చని ఇది అంచనా వేసింది.
అవార్డులు
Abu Dhabi selected as world’s leading sports tourism destination :
i. ఒమన్లోని మస్కట్లో జరుగుతున్న ప్రపంచ ప్రయాణ అవార్డుల (WTA-World Travel Awards) 26 వ ఎడిషన్లో అబుదాబి (UAE) ప్రపంచంలోని ప్రముఖ స్పోర్ట్స్ టూరిజం గమ్యస్థానంగా ఎంపికైంది. ఈ గౌరవనీయ పురస్కారానికి అబుదాబి ఎంపిక కావడం వరుసగా 7 వ సారి.
ii. స్పోర్ట్స్ టూరిజంను ఐక్యరాజ్యసమితి ప్రపంచ ప్రయాణ సంస్థ, UNWTO, ప్రపంచవ్యాప్తంగా పర్యాటక రంగంలో వేగంగా అభివృద్ధి చెందుతున్న రంగాలలో ఒకటిగా పేర్కొంది. ట్రావెల్, టూరిజం మరియు హాస్పిటాలిటీ పరిశ్రమల యొక్క అన్ని ముఖ్య రంగాలలో శ్రేష్ఠతను గుర్తించడానికి, రివార్డ్ చేయడానికి మరియు జరుపుకునేందుకు 1993 లో వరల్డ్ ట్రావెల్ అవార్డులు స్థాపించబడ్డాయి.
BOOKS
A Chequered Brilliance: The Many Lives of V.K. Krishna Menon - By Jairam Ramesh
i. This is a compelling biography of one of India's most controversial and consequential public figures.
ii. V.K. Krishna Menon continues to command our attention not just because he was Jawaharlal Nehru's confidant and soulmate but also for many of his own political and literary accomplishments.
iii. A relentless crusader for Indian independence in the UK in the 1930s and 1940s, he was a global star at the United Nations in the 1950s before he was forced to resign as defence minister in the wake of the India-China war of 1962.
iv. Meticulously researched and based entirely on new archival material, this book reveals Krishna Menon in all his capabilities and contradictions. It is also a rich history of the tumultuous times in which he lived and which he did so much to shape.
ముఖ్యమైన రోజులు
Human Rights Day (మానవ హక్కుల దినోత్సవం) : 10 December
i. 2019 Theme : Youth Standing Up for Human Rights
ii. ప్రతి సంవత్సరం డిసెంబర్ 10 న మానవ హక్కుల దినోత్సవం జరుపుకుంటారు. ఈ రోజు 1948 డిసెంబర్ 10 న ఐక్యరాజ్యసమితి మానవ హక్కుల సార్వత్రిక ప్రకటనను స్వీకరించింది. ఈ రోజు ప్రపంచవ్యాప్తంగా ప్రతి సంవత్సరం పాటిస్తారు, ఎందుకంటే ఇది మనందరికీ శక్తినిస్తుంది. ఈ రోజు ప్రపంచవ్యాప్తంగా మానవ హక్కుల న్యాయవాదులు మరియు రక్షకులను అంగీకరిస్తుంది.
iii. ఈ సంవత్సరం ఇది మానవ హక్కుల సార్వత్రిక ప్రకటన యొక్క 71 వ వార్షికోత్సవం అవుతుంది. “స్టాండ్ అప్ ఫర్ హ్యూమన్ రైట్స్” అనే ఇతివృత్తంతో, మార్పు యొక్క నిర్మాణాత్మక ఏజెంట్లుగా యువత యొక్క సామర్థ్యాన్ని జరుపుకోవడం, వారి గొంతులను విస్తృతం చేయడం మరియు హక్కుల ప్రోత్సాహం మరియు రక్షణలో విస్తృత స్థాయి ప్రపంచ ప్రేక్షకులను నిమగ్నం చేయడం దీని లక్ష్యం.
International Animal Rights Day (అంతర్జాతీయ జంతు హక్కుల దినోత్సవం) : December 10
i. ప్రతి సంవత్సరం అంతర్జాతీయ జంతు హక్కుల దినోత్సవం డిసెంబర్ 10 న జరుపుకుంటారు. ఈ ఆచారం 1948 లో ప్రకటించిన మానవ హక్కుల సార్వత్రిక ప్రకటన వార్షికోత్సవంతో సమానంగా ఉంటుంది మరియు ఇది ఉద్దేశపూర్వకంగా జరిగింది.
ii. జంతువులకు కూడా మానవ కార్యకలాపాల వల్ల నొప్పి పడకుండా మరియు చనిపోకుండా ఉండటానికి హక్కులు ఉన్నాయని పేర్కొన్నారు. జంతువులు మనుషుల నుండి తమను తాము రక్షించుకోలేవు.
iii. అంతర్జాతీయ జంతు హక్కుల దినోత్సవం పాటించడం జాత్యహంకారం మరియు వివక్షత సమస్యలపై ప్రజల దృష్టిని ఆకర్షిస్తుంది. జంతు హక్కులను గుర్తించడానికి, ఉద్దేశపూర్వక క్రూరత్వాన్ని ఆపడానికి మరియు జంతువులను చంపడానికి వార్షికంగా డిసెంబర్ 10 న అనేక ప్రచారాలు నిర్వహిస్తారు.
iv. జంతువుల రక్షణకు అంకితమైన అనేక ఇతర రోజులు కూడా ఉన్నాయి. అవి ప్రపంచ జంతు దినోత్సవం, ప్రపంచ జంతువుల ప్రయోగశాల దినం మరియు అంతర్జాతీయ గృహరహిత జంతువుల దినోత్సవం.
C. రాజగోపాలాచారి జయంతి : డిసెంబరు 10, 1878
i. రాజాజీగా ప్రసిద్ధుడైన చక్రవర్తి రాజగోపాలాచారి (డిసెంబరు 10, 1878 - డిసెంబరు 25, 1972) స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడు మరియు రాజకీయవేత్త. స్వతంత్ర భారతదేశపు మొదటి మరియు చివరి గవర్నర్ జనరల్.
ii. ఆయన సంయుక్త మద్రాసు రాష్ట్ర ముఖ్యమంత్రిగా 1937లో పనిచేశాడు. భారతదేశపు అత్యున్నత పౌరపురస్కారమైన భారతరత్నను పొందిన తొలివ్యక్తులలో ఒకడు (1954లో) . రాజాజీ తమిళనాడు రాష్ట్రములోని సేలం జిల్లా, తోరపల్లి గ్రామములో 1878, డిసెంబరు 10 న జన్మించాడు.
నాగార్జునసాగర్ నిర్మాణం ప్రారంభం : 1955 డిసెంబరు 10
i. నిర్మాణ కాలంనాటి తెలంగాణ లోని నల్గొండ జిల్లా, ఆంధ్ర లోని గుంటూరు జిల్లా సరిహద్దుల పై కృష్ణా నదిపై నిర్మింపబడిన ఆనకట్ట వల్ల ఏర్పడిన జలాశయాన్ని నాగార్జున సాగర్ అంటారు. ఇది దేశంలోనే రిజర్వాయర్లలో రెండవ స్థానంలో ఉంది మరియు పొడవులో మొదటిది.
ii. ఇక్కడ ఒక జలాశయము కట్టాలనే ఆలోచన బ్రిటిష్ పరిపాలకుల కాలంలోను అనగా నైజాము పరిపాలన కాలములోనే 1903 లోనే వచ్చింది. చివరికి భారత దేశ ప్రథమ ప్రధాని శ్రీ జవహర్ లాల్ నెహ్రూ చేతుల మీదుగా 1955 డిసెంబరు 10 నాడు పునాది రాయి పడింది. భారత దేశ రెండవ ప్రధాని శ్రీమతి ఇందిరాగాంధి చేతుల మీదుగా 1967 లో కుడి, ఎడమ కాలవలోనికి నీటి విడుదల జరిగింది.
iii. దీని నిర్మాణ కాలము 1955 - 1967. ఈ జలాశయమునకి 11,472 మిలియన్ ఘనపు అడుగుల నీటిని నిలువ చేయు సామర్థము గలదు. దీని ద్వారా నల్గొండ జిల్లా, సూర్యాపేట జిల్లా, ఖమ్మం జిల్లా, కృష్ణా జిల్లా, మరియు గుంటూరు జిల్లా లకు సాగునీరు అందించ బడుతున్నది. ఇక్కడ పెద్ద జల విద్యుత్ కేంద్రము కూడా ఉంది.
iv. కృష్ణా నదిపై నిర్మించబడ్డ ఆనకట్టల్లో నాగార్జునసాగర్ ప్రాజెక్టు (Nagarjuna Sagar project) అతి పెద్దది. ఇది ఒక బహుళార్థసాధక ప్రాజెక్టు. అప్పటి ఆంధ్రప్రదేశ్ లోని నల్గొండ జిల్లా మరియు గుంటూరు జిల్లా సరిహద్దుల పై నందికొండ వద్ద నిర్మించిన ఈ ఆనకట్టను మొదట్లో నందికొండ ప్రాజెక్టు అని పిలిచేవారు. ఈ ప్రాంతానికున్న చారిత్రక ప్రాధాన్యం వలన ఈ ప్రాజెక్టుకు నాగార్జునసాగర్ ప్రాజెక్టు అని పేరుపెట్టారు.
v. నాగార్జునసాగర్ ప్రముఖ బౌద్ధ చారిత్రక స్థలం కూడా. శాతవాహనుల కాలమునాటి శ్రీ పర్వతమే నాగార్హున కొండ. ఆచార్య నాగార్జునుడు ఈ ప్రాంతంలో బోధనలు చేసినట్లుగా చారిత్రక ఆధారాలు ఉన్నాయి.
vi. జలాశయం నిర్మాణ సమయంలో ఇక్కడ లభించిన అమూల్యమయిన చారిత్రిక కట్టడాల శిథిలాలను జలాశయం మధ్యలో "నాగార్జునకొండ" అని ఇప్పుడు పిలువబడే మ్యూజియంలో భద్ర పరచారు. ఆ మ్యూజియాన్ని నాగార్జునకొండ మ్యూజియం అంటారు. గతంలో ఈ ప్రాంతాన్ని ఇక్ష్వాకులు, శాతవాహనులు పరిపాలించేవారు.
vii. ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం ప్రపంచ బ్యాంక్ ఋణంతో ఆంధ్రప్రదేశ్ జలవనరుల అభివృధ్ది పేరుతో నాగార్జున సాగర్ ప్రాజెక్ట్ ఆధునీకరణ పనులను చేపట్టింది. 2010, ఆగస్టు 14వ తేదిన ప్రపంచ బ్యాంక్ తో దీనిపై ఒప్పందం కుదిరింది.
ఆల్ఫ్రెడ్ బెర్న్హార్డ్ నోబెల్ వర్ధంతి : 10 డిసెంబర్ 1896
i. ఆల్ఫ్రెడ్ బెర్న్హార్డ్ నోబెల్ (21 అక్టోబర్ 1833 - 10 డిసెంబర్ 1896) ఒక స్వీడిష్ వ్యాపారవేత్త, రసాయన శాస్త్రవేత్త, ఇంజనీర్, ఆవిష్కర్త మరియు పరోపకారి.
ii. నోబెల్ 355 వేర్వేరు పేటెంట్లను కలిగి ఉంది, డైనమైట్ అత్యంత ప్రసిద్ధమైనది. సింథటిక్ మూలకం నోబెలియం అతని పేరు పెట్టబడింది. డైనమైట్ ను కనిపెట్టినందుకు ప్రసిద్ది చెందిన నోబెల్ బోఫోర్స్ ను కూడా కలిగి ఉన్నాడు.
iii. ప్రముఖ స్వీడిష్ రసాయన శాస్త్రవేత్త, ఇంజనీరు, ఆవిష్కారకుడు, మిలిటరీ ఆయుధాల తయారీదారు మరియు డైనమైట్ ఆవిష్కారకుడు. ఒక పాత ఇనుము మరియు స్టీల్ మిల్లును తీసుకొని బొఫోర్స్ అనే మిలిటరీ ఆయుధాలను తయారు చేసే కంపెనీ స్థాపించాడు.
iv. ఈయన ఆఖరి వీలునామాలో నోబెల్ బహుమతి స్థాపన కొరకు చాలా పెద్ద మొత్తంలో ధనాన్ని కూడగట్టాడు. కృత్రిమ మూలకము నోబెలియం ఇతని పేరు మీదుగా నామకరణం చేసారు.
v. భౌతిక, రసాయన, వైద్య, ఆర్థిక శాస్త్రాలలోనే కాకుండా... సాహిత్యం, శాంతి రంగాల్లో విశేష కృషి చేసిన వారికి అందిస్తున్న ప్రపంచ ప్రఖ్యాత నోబెల్ పురస్కారం ఈయన పేరుమీదన స్థాపించబడింది. ఆల్ఫ్రెడ్ నోబెల్ 1895 నాటి వీలునామా ప్రకారం 1901లో ఈ పురస్కారం ప్రారంభించబడింది (నోబెల్ మరణించిన 5 సంవత్సరాల తరువాత).
vi. ఆల్ఫ్రెడ్ నోబెల్ గౌరవార్ధం శాంతి బహుమతి మటుకు 1969 నుండి బ్యాంక్ ఆఫ్ స్వీడన్ ద్వారా ఇవ్వడం జరుగుతోంది. ఈ ఆరు బహుమతులు అత్యధిక పారితోషికంతో పాటు పేరు ప్రఖ్యాతలకు నిదర్శనం.
vii. ప్రతీ సంవత్సరం, ఒక్క శాంతి బహుమానం తప్ప మిగతా ఐదు బహుమతులు నోబెల్ వర్ధంతి అయిన డిసెంబరు 10 నాడు, స్టాక్హోంలో ఇవ్వబడతాయి. వివిధ రంగాలలో విశేషమైన కృషి / పరిశోధనలు చేసిన, విప్లవాత్మక విధానాలు / పరికరాలతో శాస్త్రాన్ని ముందంజ వేయించిన, మానవ సమాజానికి ఆ శాస్త్రంతో అత్యంత సహాయాన్ని అందించిన వ్యక్తులకు, సంస్థలకు (శాంతి బహుమతి మాత్రమే) ఇవ్వబడుతుంది.
క్రీడలు
ఒలింపిక్స్ సహా మేజర్ క్రీడా ఈవెంట్లకు రష్యా దూరం. నాలుగేళ్లు నిషేధించిన వాడా :
i. రష్యాకు షాక్. వచ్చే నాలుగేళ్లలో ఒలింపిక్స్తోపాటు ఏ మేజర్ అంతర్జాతీయ క్రీడా ఈవెంట్లో పాల్గొనకుండా ఆ దేశాన్ని ప్రపంచ డోపింగ్ నిరోధ సంస్థ (వాడా) నిషేధించింది.
ii. ఆ దేశం ఆతిథ్య హక్కుల కోసం కనీసం బిడ్ కూడా వేయలేదు. టోక్యో 2020 ఒలింపిక్స్తో పాటు 2022లో కతార్లో జరిగే ఫుట్బాల్ ప్రపంచకప్కూ దూరం కానుంది.
iii. వందాలది డోపింగ్ కేసులను దాచేందుకు, డోపింగ్ కుంభకోణంపై విచారణ జరుపుతున్న కమిటీకి ఇచ్చిన మాస్కో ల్యాబొరేటరీ డేటాను మార్చారన్నది రష్యాపై ఆరోపణ.
iv. ప్రభుత్వ సహకారంతో అథ్లెట్లు డోపింగ్కు పాల్పడ్డట్లు వెల్లడి కావడంతో 2016 ఒలింపిక్స్లో అథ్లెటిక్స్ విభాగంలో పోటీపడకుండా రష్యా నిషేధానికి గురైంది.
v. వాడా అధ్యక్షుడు - క్రెయిగ్ రీడీ
No comments:
Post a Comment