11th october 2019 telugu current affairs

                     ✍  కరెంట్ అఫైర్స్ 11 అక్టోబరు 2019 Friday ✍

జాతీయ వార్తలు

Dearness allowance of government employees hiked by 5% :

i.       కేంద్ర ప్రభుత్వ ఉద్యోగులు, పెన్షనర్ల డియర్‌నెస్ అలవెన్స్ (డీఏ) ను కేంద్ర ప్రభుత్వం పెంచింది. ప్రభుత్వం డీఏను 5% పెంచింది, అంటే ప్రియమైన భత్యం 12% నుండి 17% కి పెంచబడింది. ప్రధాని నరేంద్ర మోడీ అధ్యక్షతన జరిగిన మంత్రివర్గ సమావేశంలో ఈ నిర్ణయాన్ని ఆమోదించారు. ఈ పెంపు జూలై 2019 నుండి అమలులోకి వస్తుంది.

ii.      జమ్మూ కాశ్మీర్ అభివృద్ధి ప్యాకేజీ కింద 5300 కుటుంబాలను చేర్చడానికి కూడా మంత్రివర్గం ఆమోదం తెలిపింది, వారు మొదట రాష్ట్రం వెలుపల వెళ్లాలని నిర్ణయించుకున్నారు, కాని తరువాత తిరిగి వచ్చి జమ్మూ కాశ్మీర్లో స్థిరపడ్డారు. ఇటువంటి అభివృద్ధి ప్యాకేజీ కుటుంబాలు ప్రస్తుత పథకం కింద రూ .5.5 లక్షల వన్‌టైమ్ ఆర్థిక సహాయం పొందటానికి అర్హులు.

iii.    ప్రధాన మంత్రి కిసాన్ సమ్మన్ నిధి పథకం కింద లబ్ధిదారులకు నిధులను విడుదల చేయడానికి ముందస్తు షరతుగా ఆధార్-సీడ్ డేటా తప్పనిసరి అవసరాన్ని కూడా కేబినెట్ సడలించింది. ఈ సడలింపు 30 నవంబర్ 2019 వరకు ఉంటుంది. ఈ అవసరం కారణంగా పెద్ద సంఖ్యలో రైతులకు ప్రయోజనాలను వెంటనే విడుదల చేయగలుగుతుంది.

తెలంగాణ వార్తలు

ఒకసారి వాడిపారేసే ప్లాస్టిక్‌ ఉత్పత్తి, అమ్మకాలు నిషేధం. ఇక పల్లెప్రగతి ఏటా మూడుసార్లు.  పట్టణ ప్రగతికి త్వరలో శ్రీకారం : ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్‌

i.       ఒకసారి వాడిపారేసే ప్లాస్టిక్‌ ఉత్పత్తి, అమ్మకాలను రాష్ట్రంలో నిషేధించాలని నిర్ణయించినట్లు ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్‌ ప్రకటించారు.

ii.       గ్రామాల్లో పచ్చదనం-పరిశుభ్రత పెంచడం లక్ష్యంగా తెలంగాణ వ్యాప్తంగా చేపట్టిన 30 రోజుల ప్రత్యేక కార్యాచరణ (పల్లె ప్రగతి) విజయవంతమయిందని ప్రకటించారు. ఇది సత్ఫలితాలను ఇచ్చిందని, మన ఊరిని మనమే పరిశుభ్రంగా ఉంచుకోవాలనే అవగాహన ప్రజల్లో వచ్చిందని అన్నారు. 

iii.     ఇకపై పల్లెప్రగతి కార్యక్రమాన్ని ప్రతీ ఏటా మూడు సార్లు నిర్వహించాలని నిర్ణయించినట్లు చెప్పారు. జూన్‌, సెప్టెంబరు, జనవరి మాసాల్లో పది రోజుల చొప్పున జరుగుతుందన్నారు. పల్లె ప్రగతి మాదిరిగానే 20 రోజుల పాటు పట్టణ ప్రగతి కార్యక్రమం నిర్వహించాలని, దీనికోసం మార్గదర్శకాలు తయారు చేయాలని సీఎం అధికారులను ఆదేశించారు.

iv.    పల్లెప్రగతిలో విద్యుత్‌ శాఖ అద్భుతంగా పనిచేసి, అన్ని శాఖల్లో మొదటి స్థానంలో నిలిచింది. 

v.     రాష్ట్రంలో పచ్చదనం పెంచే లక్ష్యంతో చేపట్టిన తెలంగాణకు హరితహారం కార్యక్రమాన్ని మరింత వ్యూహాత్మకంగా ముందుకు తీసుకుపోవాలి. అడవులు తక్కువగా ఉన్న కరీంనగర్‌, జనగామ, యాదాద్రి, సూర్యాపేట, వరంగల్‌ అర్బన్‌, గద్వాల, నారాయణపేట తదితర జిల్లాల్లో ప్రత్యేక కార్యక్రమాలు నిర్వహించాలి అని సీఎం కేసీఆర్‌ సూచించారు.

vi.    గ్రామాభివృద్ధి, పారిశుద్ధ్య నిర్వహణ లాంటి పనుల్లో చురుకైన పాత్ర పోషించి కేంద్ర ప్రభుత్వం నుంచి అవార్డులు అందుకున్న పెద్దపల్లి కలెక్టర్‌ దేవసేన, సంగారెడ్డి కలెక్టర్‌ హనుమంతరావు, భూపాలపల్లి కలెక్టర్‌ వెంకటేశ్వర్లును ముఖ్యమంత్రి ప్రత్యేకంగా అభినందించారు.

vii.   సిద్దిపేట, పెద్దపల్లి జిల్లాలను ఆదర్శంగా తీసుకొని గ్రామాల్లోని ప్రతి ఇంటిలో నరేగా నిధులతో ఇంకుడుగుంతలు నిర్మించాలి. వీటి కోసం అవసరమయ్యే నిధులను విడుదల చేస్తాం.

viii. ప్రతీ గ్రామ సరిహద్దులను నిర్ణయిస్తూ, గ్రామ కంఠాన్ని ఖరారు చేయాలి. గ్రామంలోని రహదారులను గ్రామ పంచాయతీ పేర రిజిస్టర్‌ చేయాలి.

ix.    గ్రామాల అభివృద్ధికి అవసరమైన విధానాల రూపకల్పన, అమలు, పర్యవేక్షణ, శిక్షణ కోసం తెలంగాణ రాష్ట్ర గ్రామీణాభివృద్ధి సంస్థ (స్టేట్‌ అకాడమీ ఫర్‌ రూరల్‌ డెవలప్‌ మెంట్‌)ను బలోపేతం చేయాలి.

పల్లెప్రగతిలో 29.25 లక్షల మంది శ్రమదానం :

i.       నెలరోజుల పాటు జరిగిన పల్లెప్రగతిలో జరిగిన పనుల వివరాలను సీఎం కేసీఆర్‌ వెల్లడించారు. మొత్తం 29,25,390 మంది ప్రజలు శ్రమదానంలో పాల్గొన్నారని తెలిపారు. 

ii.      రాష్ట్రంలోని 12,748 గ్రామాల్లో  పాదయాత్రలు నిర్వహించి, వార్షిక ప్రణాళికలు తయారు చేశారు. మరో 3 గ్రామాల్లో రూపొందించాల్సి ఉంది.

iii.    మొత్తం 12,751 గ్రామ పంచాయతీల్లో 12,750 గ్రామాలు హరితహారం ప్రణాళికను సిద్ధం చేశాయి. వీటిలో 12,292 గ్రామపంచాయతీల్లో నర్సరీలు ఏర్పాటయ్యాయి.

iv.    30 రోజుల ప్రణాళికలో భాగంగా మొత్తం 7.32 కోట్ల మొక్కలను నాటారు.

v.     గ్రామాల్లోకి వచ్చిన కోతులను అడవులబాట పట్టించేందుకు ఉద్దేశించిన మంకీ ఫుడ్‌ కోర్టులను 1063 ఎకరాల్లో ఏర్పాటు చేశారు.

vi.    పల్లె ప్రగతి కార్యక్రమానికి రూ.64 కోట్లను ప్రభుత్వం విడుదల చేసింది. హైదరాబాద్‌ మినహా 32 జిల్లాలకు జిల్లాకు రెండు కోట్ల రూపాయలు చొప్పున విడుదల చేశారు. 

ఇతర రాష్ట్రాలు / కేంద్ర పాలిత ప్రాంతాల వార్తలు

రెండువేల వ్యాధులకు ఆరోగ్యశ్రీ. తలసేమియా, పక్షవాత రోగులకు పింఛన్లు : ఏపీ సీఎం జగన్‌

i.        ప్రపంచ దృష్టి దినోత్సవాన్ని(Second Thursday of October. In 2019, October 10) పురస్కరించుకుని ఏపీలో వైఎస్సార్‌ కంటి వెలుగు పథకానికి శ్రీకారం చుట్టామని, ప్రతి ఒక్కరి కళ్లల్లో వెలుగులు నింపుతామని సీఎం వైఎస్‌ జగన్‌మోహన్‌రెడ్డి తెలిపారు.

ii.      అనంతపురంలో గురువారం ‘వైఎస్సార్‌ కంటి వెలుగు’ కార్యక్రమాన్ని ఆయన ప్రారంభించి ప్రసంగించారు. ఆరోగ్యశ్రీ సేవలను మరింతగా విస్తరించి.. జనవరి 1వ తేదీ నుంచి 2వేల వ్యాధులకు చికిత్సలు చేయిస్తామన్నారు. రాష్ట్రంలో కొత్తగా 6 వైద్య కళాశాలలను ఏర్పాటు చేస్తామని చెప్పారు.

iii.      108, 104 సేవలకు కొత్త వాహనాలను కొనుగోలు చేస్తామని, త్వరలో కిడ్నీరోగుల తరహాలోనే తలసేమియా, పక్షవాత రోగులకూ పింఛన్లు అందిస్తామని వెల్లడించారు. ఆరు దశల్లో కంటి వెలుగు పథకాన్ని అమలు చేస్తాం. 2020 ఫిబ్రవరి 1 నుంచి 2022 జనవరిలోగా 6 నెలలకు ఒకదశ చొప్పున ఏపీ ప్రజలందరికీ కంటి పరీక్షలు, చికిత్సలు పూర్తి చేస్తాం అని వెల్లడించారు.

iv.     బెంగళూరు, చెన్నై, హైదరాబాద్‌ నగరాల్లో ఎంపిక చేసిన 150 ఆసుపత్రుల్లోనూ పథకాన్ని అమలుచేస్తాం అని జగన్‌ తెలిపారు.

సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ

“DHRUV” a Learning Programme launched from ISRO, Bengaluru :

i.       “DHRUV” ప్రధాన్ మంత్రి ఇన్నోవేషన్ లెర్నింగ్ ప్రోగ్రాం బెంగళూరులోని ఇండియన్ స్పేస్ రీసెర్చ్ ఆర్గనైజేషన్ (ఇస్రో) నుండి ప్రారంభమైంది మరియు దిల్లీలోని ఐఐటి వద్ద ముగుస్తుంది.

ii.      దేశంలోని సామాజిక-ఆర్థిక, రాజకీయ మరియు పర్యావరణ సమస్యలకు పరిష్కారాలను తీసుకురావడానికి దోహదపడుతుందని భావిస్తున్న విద్యార్థుల వినూత్న, నైపుణ్యాలు మరియు జ్ఞానాన్ని మరింత పదును పెట్టడం ఈ కార్యక్రమం లక్ష్యం.

iii.    ఈ కార్యక్రమానికి సైన్స్, మ్యాథమెటిక్స్ మరియు పెర్ఫార్మింగ్ ఆర్ట్స్ నుండి 60 మంది ప్రకాశవంతమైన మరియు ప్రతిభావంతులైన విద్యార్థులను ఎంపిక చేశారు.

Saturn overtakes Jupiter as planet with most moons :

i.       ఖగోళ శాస్త్రవేత్తల బృందం సాటర్న్ అనే రింగ్డ్ గ్రహం చుట్టూ తిరుగుతున్న 20 కొత్త చంద్రుల దూరాన్ని కనుగొంది. ఈ ఆవిష్కరణ మొత్తం 82 చంద్రులకు తీసుకువచ్చింది, బృహస్పతి దీనికి విరుద్ధంగా 79 సహజ ఉపగ్రహాలను కలిగి ఉంది.

ii.      హవాయిలోని మౌనాకేయాలో సుబారు టెలిస్కోప్ ఉపయోగించి చంద్రులను కనుగొన్నారు. సాటర్న్(శని) చుట్టూ కక్ష్యలో కొత్తగా కనుగొన్న ప్రతి వస్తువు 5 కిలోమీటర్ల వ్యాసం కలిగి ఉంటుంది మరియు వాటిలో 17 గ్రహం “వెనుకకు” కక్ష్యలో తిరుగుతాయి, అనగా తిరోగమన దిశ. ఇతర మూడు చంద్రులు ప్రోగ్రాడ్ దిశలో కక్ష్యలో ఉంటాయి, అనగా శని తిరిగే దిశలో.

iii.    వాషింగ్టన్ DC లోని కార్నెగీ ఇన్స్టిట్యూషన్ ఫర్ సైన్స్ యొక్క డాక్టర్ స్కాట్ షెప్పర్డ్ ఖగోళ శాస్త్రవేత్తల బృందానికి నాయకత్వం వహించారు.

ఆర్థిక అంశాలు

RBI approves merger of DCBs to form ‘Kerala Bank’ :

i.       ప్రతిపాదిత “కేరళ బ్యాంక్” ను ఏర్పాటు చేయడానికి కేరళ స్టేట్ కోఆపరేటివ్ బ్యాంక్‌తో 13 జిల్లా సహకార బ్యాంకులను (డిసిబి) విలీనం చేయాలని రిజర్వ్ బ్యాంక్ కేరళ ప్రభుత్వానికి సూచించింది.

ii.      మలప్పురం జిల్లా కోఆపరేటివ్ బ్యాంక్ మినహా, అన్ని జిల్లా బ్యాంకులు తమ సాధారణ సంస్థల సమావేశాలలో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ప్రతిపాదించిన సమ్మేళనం పథకాన్ని ఆమోదించాయి.

iii.    ఇప్పుడు, ప్రభుత్వం విలీనం కోసం నిర్దేశించిన నిబంధనలను పూర్తి చేసి, 2020 మార్చి 31 లోపు సమ్మతి నివేదికను అపెక్స్ బ్యాంకుకు సమర్పించాలి.

iv.    రాష్ట్ర ప్రభుత్వం స్థిరంగా అదనపు మూలధనాన్ని చొప్పించాల్సి ఉంటుందని, కెఎస్‌సిఎస్ చట్టాన్ని సవరించడం ద్వారా చక్కగా నిర్వచించబడిన పాలన నిర్మాణాన్ని కూడా ఏర్పాటు చేయాలని ఆర్‌బిఐ పట్టుబట్టింది.

Persons in news

Arrest warrant against Nobel laureate Yunus :

i.          అతను నాయకత్వం వహిస్తున్న సంస్థలో కార్మికులను తొలగించడంపై విచారణలో హాజరుకాకపోవడంతో బంగ్లాదేశ్ ఆర్థికవేత్త, నోబెల్ గ్రహీత ముహమ్మద్ యూనస్‌కు అరెస్ట్ వారెంట్ జారీ చేసినట్లు అధికారులు తెలిపారు.

Saudi Arabia now allows women to join armed forces :

i.          ఆర్థిక మరియు సామాజిక సంస్కరణల యొక్క విస్తృత కార్యక్రమానికి బయలుదేరినందున, అల్ట్రా-కన్జర్వేటివ్ రాజ్యంలోని మహిళలను సాయుధ దళాలలో పనిచేయడానికి అనుమతించనున్నట్లు సౌదీ అరేబియా ప్రకటించింది.

ii.       గత సంవత్సరం, సౌదీ అరేబియా తన భద్రతా దళాలలో చేరడానికి మహిళలకు అధికారం ఇచ్చింది.

iii.     ప్రిన్స్ మొహమ్మద్ బిన్ సల్మాన్, కింగ్డమ్ యొక్క వాస్తవ పాలకుడు మహిళల హక్కులను విస్తృతం చేసే లక్ష్యంతో కొన్ని సంస్కరణలను ఆమోదించాడు, మగ “సంరక్షకుడు” అనుమతి లేకుండా వాహనం నడపడానికి మరియు విదేశాలకు వెళ్ళడానికి అనుమతించడం సహా.

iv.     ప్రపంచంలోని అతిపెద్ద ముడి ఎగుమతిదారు సౌదీ అరేబియా తన ఆర్థిక వ్యవస్థను చమురు నుండి వైవిధ్యపరిచే ప్రణాళికలో భాగంగా తన ఇమేజ్‌ను మెరుగుపరచడానికి మరియు పర్యాటకులను ఆకర్షించడానికి ముందుకు వస్తోంది.

Reports/Ranks/Records

దేశంలో గణనీయంగా తగ్గిన అంధుల సంఖ్య. 2007తో పోలిస్తే 47 శాతం తగ్గుదల :

i.          2007తో పోలిస్తే ప్రస్తుతం దేశంలో అంధుల సంఖ్య 47 శాతం తగ్గిందని తాజా నివేదిక తెలిపింది. 2020 కల్లా మొత్తం జనాభాలో అంధుల సంఖ్యను 0.3 శాతానికి తగ్గించాలంటూ ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ (డబ్ల్యూహెచ్‌వో) విధించిన లక్ష్యాన్ని అందుకునేందుకు చేరువైనట్లు పేర్కొంది. ఈ మేరకు ‘జాతీయ అంధత్వ, దృష్టిలోపాల సర్వే-2019’ నివేదికను కేంద్ర ఆరోగ్యశాఖ మంత్రి హర్షవర్ధన్‌ విడుదల చేశారు.

ii.       కేంద్ర ఆరోగ్య మంత్రిత్వ శాఖతో కలిసి దిల్లీలోని ఎయిమ్స్‌కు చెందిన డాక్టర్‌ రాజేంద్ర ప్రసాద్‌ సెంటర్‌ ఫర్‌ ఆఫ్తాల్మిక్‌ సైన్సెస్‌ ఈ సర్వే నిర్వహించింది. ఇందులో భాగంగా దేశవ్యాప్తంగా 24 రాష్ట్రాలు, కేంద్రపాలిత ప్రాంతాల్లోని 31 జిల్లాల్లో 93 వేలమంది   (50 ఏళ్లు పైబడినవారు)ని పరిశీలించారు.

iii.     3 మీటర్ల దూరం నుంచి చేతి వేళ్లను లెక్కించలేని వ్యక్తులను అంధులుగా పరిగణిస్తారు.

అవార్డులు

ప్రభావశీల రచనలకు సాహిత్య నోబెల్‌.  రెండేళ్ల అవార్డులను ప్రకటించిన ఎంపిక కమిటీ :

i.          ప్రభావశీల, ప్రతిభావంతమైన రచనలు చేసిన ఇద్దరు సాహితీవేత్తలను 2018, 2019 సంవత్సరాలకు సంబంధించిన నోబెల్‌ సాహిత్య పురస్కారాలు వరించాయి.

ii.       లైంగిక వేధింపుల కుంభకోణం నేపథ్యంలో గత ఏడాది ఆగిపోయిన అవార్డును పోలండ్‌ రచయిత్రి ఓల్గా టోకార్‌జుక్‌ గెల్చుకున్నారు.

iii.      ఆస్ట్రియా నవలా రచయిత పీటర్‌ హేండ్కేను ఈ సంవత్సర పురస్కారానికి ఎంపిక చేస్తున్నట్లు ‘స్వీడిష్‌ అకాడమీ’ ప్రకటించింది. ఈ పురస్కారం కింద ఇద్దరికీ 9.12 లక్షల డాలర్ల చొప్పున నగదు అందిస్తారు. 

iv.     సమకాలీకుల్లో అత్యంత ప్రతిభావంతురాలైన పోలండ్‌ నవలా రచయిత్రిగా ఓల్గా (57) గుర్తింపు పొందారు. అద్భుత ఊహాత్మక వర్ణనలు, విషయ సమగ్రతతో హద్దులు చెరిపేసే జీవన విధానం ఆమె రచనల్లో ప్రస్ఫుటంగా కనిపిస్తోందని అకాడమీ కొనియాడింది. 

v.       ఆమె రాసిన ‘ఫ్లైట్స్‌’ అనే నవలకు జెన్నిఫర్‌ క్రాఫ్ట్‌ అనే అనువాదకురాలితో కలిసి ‘బుకర్‌ ఇంటర్నేషనల్‌ ప్రైజ్‌’ను గెల్చుకున్నారు. పోలండ్‌లోని అత్యంత ప్రతిష్టాత్మక నైకీ లిటరరీ అవార్డు అనేక పురస్కారాలను ఆమె గెల్చుకున్నారు.

vi.     సాహిత్య విభాగంలో నోబెల్‌ పురస్కారాన్ని గెల్చుకున్న 15వ మహిళగా ఓల్గా గుర్తింపు పొందారు. 1901 నుంచి 116 మందిని ఈ అవార్డు వరించింది.

vii.  శాకాహారిగా, పర్యావరణవేత్తగా, జంతుప్రేమికురాలిగా కూడా ఆమె గుర్తింపు పొందారు. పోలండ్‌లోని లా అండ్‌ జస్టిస్‌ పార్టీ ప్రభుత్వంపై తరచూ విమర్శలు గుప్పించేవారు. ఈ దేశంలో స్వేచ్ఛ, సహనశీలత ఒట్టి మిథ్యేనని ఆమె చేసిన వ్యాఖ్యలు వివాదాస్పదమయ్యాయి. దీనిపై ఓల్గాకు బెదిరింపులు వచ్చాయి.

viii.    దాదాపు 250 ఏళ్ల చరిత్ర కలిగిన స్వీడిష్‌ అకాడమీ... సభ్యురాలైన కత్రీనా ఫ్రాస్టెన్‌సన్‌ భర్త జీన్‌ క్లాడ్‌ అర్నోపై అత్యాచార ఆరోపణలు రావటంతో గత ఏడాది తీవ్ర ఆటుపోటులకు లోనైంది.  అంతిమంగా 2018కి సంబంధించిన నోబెల్‌ సాహిత్య పురస్కారాన్ని వాయిదా వేయాల్సి వచ్చింది.

ix.     70 ఏళ్లలో ఇలాంటి పరిణామం జరగడం ఇదే మొదటిసారి. లైంగిక కుంభకోణం నేపథ్యంలో ఏడాది కాలంలో అకాడమీ పునర్‌వ్యవస్థీకరణ జరిగింది. కొత్త సభ్యులతో, కొత్త నిబంధనలు వచ్చాయి. సాహితీ ప్రొఫెసర్‌ మాట్స్‌ మామ్‌ శాశ్వత కార్యదర్శిగా నియమితులయ్యారు.

x.       మరోపక్క ప్రభావశీల రచనలు, సాహిత్యపరమైన నైపుణ్యాన్ని ఆవిష్కరించిన పీటర్‌ (76)కు ఈ అవార్డు దక్కిందని అకాడమీ తెలిపింది. రెండో ప్రపంచ యుద్ధం తర్వాత ఐరోపాలో అత్యంత ప్రభావశీల రచయితల్లో ఒకరిగా ఆయన తన స్థానాన్ని పదిలపరచుకున్నారని ప్రశంసించింది. నవీన సాహిత్య వ్యక్తీకరణలతో తన రచనలను పరిపుష్టం చేస్తున్నారని కొనియాడింది. 

xi.     పీటర్‌ తన వ్యాఖ్యలు, చర్యలతో తరచూ వివాదాలకు కారణమయ్యారు. నోబెల్‌ సాహిత్య పురస్కారాన్ని నిషేధించాలని ఆయన 2004లో పిలుపునిచ్చారు. ఈ అవార్డు.. విజేతలకు లేని గొప్పతనాన్ని ఆపాదిస్తోందని విమర్శించారు.

xii.  2006లో సెర్బియన్‌ మాజీ అధ్యక్షుడు, వివాదాస్పద నేత స్లోబోదాన్‌ మిలోసెవిక్‌ అంత్యక్రియలకు హాజరయ్యారు. ముస్లింలపై సెర్బులు ఊచకోత సాగించలేదంటూ ఆయన చేసిన వ్యాఖ్యలు తీవ్ర దుమారం రేపాయి.

xiii.    జర్మన్‌ సాహితీ దిగ్గజం, నోబెల్‌ విజేత థామస్‌ మాన్‌ను ‘పనికిమాలిన రచయిత’గా పీటర్‌ అభివర్ణించారు. ఆయన ఆధిపత్యవాద, అనుభవరాహిత్య రచనలు చేశారని దుయ్యబట్టారు.

 Russia honors astronaut Nick Hague with “Order of Courage” :

i.          నాసా వ్యోమగామి నిక్ హేగ్‌ను రష్యా తన అత్యున్నత గౌరవాలలో ఒకటి “ది ఆర్డర్ ఆఫ్ ధైర్యం” తో సత్కరించింది.

ii.       అక్టోబర్ 2018 లో కజాఖ్స్తాన్లోని బైకోనూర్ కాస్మోడ్రోమ్ నుండి పేలుడు జరిగిన కొద్ది నిమిషాల తరువాత వారి సోయుజ్ రాకెట్ విఫలమైనప్పుడు నిక్ హేగ్ రష్యన్ వ్యోమగామి అలెక్సీ ఓవ్చినిన్తో కలిసి అంతరిక్ష ప్రయోగం నుండి బయటపడ్డాడు.

iii.     ప్రాణాంతక పరిస్థితులలో చూపించిన "ధైర్యం మరియు అధిక నైపుణ్యం" కోసం హేగ్ అవార్డు పొందారు.

మరణాలు

తెలంగాణ ఉద్యమకారుడు, టీఎన్‌జీవో నేత కె.ఆర్‌. ఆమోస్‌ కన్నుమూత :

        కాంగ్రెస్‌ పార్టీ సీనియర్‌ నాయకుడు, తెలంగాణ ఉద్యమకారుడు, టీఎన్‌జీవో సంఘానికి సుదీర్ఘకాలం సేవలందించిన కె.ఆర్‌.ఆమోస్‌(76) మరణించారు. రెండుసార్లు ఎమ్మెల్సీగా పనిచేశారు.

        1969లో ప్రత్యేక తెలంగాణ ఉద్యమంలోనూ కీలక భూమిక పోషించారు. ఆ సమయంలో ఉద్యోగం నుంచి తొలగింపునకు గురయ్యారు. ఉద్యమంవల్ల ఉద్యోగం కోల్పోయిన తొలి వ్యక్తిగా దేశంలోనే గుర్తింపు పొందారు.

ముఖ్యమైన రోజులు

World Mental Health Day : 10 October

i.       Theme 2019 : Suicide Prevention

ii.      ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ ప్రతి సంవత్సరం అక్టోబర్ 10 న ప్రపంచ మానసిక ఆరోగ్య దినోత్సవాన్ని జరుపుకుంటుంది. ప్రపంచవ్యాప్తంగా మానసిక ఆరోగ్య సమస్యలపై అవగాహన పెంచడం మరియు మానసిక ఆరోగ్యానికి మద్దతుగా ప్రయత్నాలను సమీకరించడం అనే లక్ష్యంతో ఈ రోజును జరుపుకుంటారు.

iii.    మానసిక ఆరోగ్య సమస్యలపై పనిచేసే వాటాదారులందరికీ వారి పని గురించి మాట్లాడటానికి మరియు మానసిక ఆరోగ్య సంరక్షణను ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న ప్రజలకు రియాలిటీగా మార్చడానికి ఇంకా ఏమి చేయాలి అనేదానిని ఈ రోజు అందిస్తుంది.

iv.    ఈ సంవత్సరం దినోత్సవం కోసం ఎంచుకున్న థీమ్ : ఆత్మహత్యల నివారణ.

v.     ఈ సంవత్సరం దినోత్సవానికి WHO, ఇంటర్నేషనల్ అసోసియేషన్ ఫర్ సూసైడ్ ప్రివెన్షన్ మరియు యునైటెడ్ ఫర్ గ్లోబల్ మెంటల్ హెల్త్ మద్దతు ఇస్తున్నాయి. ప్రపంచ మానసిక ఆరోగ్య దినోత్సవాన్ని మానసిక ఆరోగ్యం కోసం ప్రపంచ సమాఖ్య నిర్వహిస్తుంది.

World Sight Day - Second Thursday of October (In 2019, October 10)

i.       This year, the ‘Call to Action‘ for World Sight Day is : Vision First !

ii.      ప్రపంచ దృష్టి దినోత్సవం, ఏటా అక్టోబర్ రెండవ గురువారం నాడు జరుపుకుంటారు, ఇది అంధత్వం మరియు దృష్టి లోపంపై దృష్టిని ఆకర్షించడానికి ఉద్దేశించిన ప్రపంచ సంఘటన. దీనిని మొదట 2000 లో లయన్స్ క్లబ్ ఇంటర్నేషనల్ ఫౌండేషన్ యొక్క సైట్ ఫస్ట్ క్యాంపెయిన్ ప్రారంభించింది.

iii.    అప్పటి నుండి ఇది విజన్ 2020 లో విలీనం చేయబడింది మరియు ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ సహకారంతో IAPB చే సమన్వయం చేయబడింది.

National Postal Day - October 10

i.       ప్రతి సంవత్సరం అక్టోబర్ 10 న జాతీయ పోస్టల్ డే జరుపుకుంటారు. భారతీయ పోస్టల్ విభాగం 150 సంవత్సరాలకు పైగా దేశానికి సేవలు అందిస్తోంది.

ii.      భారత పోస్టల్ డే (October 10) వేడుక ప్రపంచ పోస్ట్ డే (October 9) యొక్క పొడిగింపు.

iii.    తపాలా కార్యాలయాలు, మెయిల్ కేంద్రాలు మరియు పోస్టల్ మ్యూజియంలు, సమావేశాలు, సెమినార్లు మరియు వర్క్‌షాప్‌లలో బహిరంగ రోజులు మరియు సాంస్కృతిక, క్రీడ మరియు ఇతర వినోద కార్యక్రమాలు వంటి ఇతర కార్యకలాపాలు కూడా జాతీయ పోస్టల్ రోజున నిర్వహించబడతాయి.

International Day of the Girl Child (బాలిక పిల్లల అంతర్జాతీయ దినోత్సవం) – October 11

i.       2019 Theme – GirlForce : Unscripted and Unstoppable

ii.      బాలికల అంతర్జాతీయ దినోత్సవం ఐక్యరాజ్యసమితి ప్రకటించిన అంతర్జాతీయ ఆచార దినం; దీనిని బాలికల దినోత్సవం మరియు అంతర్జాతీయ బాలిక దినం అని కూడా పిలుస్తారు. అక్టోబర్ 11, 2012, ఆడపిల్లల మొదటి రోజు. ఈ పరిశీలన బాలికలకు ఎక్కువ అవకాశాలకు మద్దతు ఇస్తుంది మరియు వారి లింగం ఆధారంగా ప్రపంచవ్యాప్తంగా బాలికలు ఎదుర్కొంటున్న లింగ అసమానతపై అవగాహన పెంచుతుంది.

iii.    ఈ అసమానతలో విద్య, పోషణ, చట్టపరమైన హక్కులు, వైద్య సంరక్షణ మరియు వివక్ష నుండి రక్షణ, మహిళలపై హింస మరియు బలవంతపు బాల్య వివాహం వంటి ప్రాంతాలు ఉన్నాయి. ఈ రోజు వేడుక అభివృద్ధి విధానం, ప్రోగ్రామింగ్, ప్రచారం మరియు పరిశోధనలలో ప్రత్యేకమైన సమిష్టిగా బాలికలు మరియు యువతులు విజయవంతంగా ఆవిర్భవించడాన్ని ప్రతిబింబిస్తుంది.

క్రీడలు

మేరీ  ఎనిమిదో ప్రపంచ పతకం ఖాయం :

i.       ప్రపంచ బాక్సింగ్‌లో మేరీకోమ్‌ మళ్లీ మెరిసింది.. తన పంచ్‌ల పవర్‌తో మరో పతకాన్ని ఒడిసిపట్టింది. రష్యా వేదికగా జరుగుతున్న ప్రపంచ టోర్నీలో సెమీఫైనల్‌కు దూసుకెళ్లిన ఈ మణిపురి అమ్మాయి పతకం ఖాయం చేసింది.

ii.      మొత్తం మీద ప్రపంచ బాక్సింగ్‌లో మేరీకిది ఎనిమిదో పతకం. దీంతో ఆమె అత్యధిక పతకాలు సాధించిన మహిళా బాక్సర్‌గా చరిత్రలో నిలిచింది.

iii.    కనీసం కాంస్యం ఖరారు చేసుకున్న మేరీ.. ప్రపంచ బాక్సింగ్‌లో ఎనిమిదో పతకం గెలుచుకుని ఈ టోర్నీలో అత్యధిక పతకాలు సాధించిన బాక్సర్‌గా చరిత్ర సృష్టించింది. ఫైనల్లో స్థానం కోసం మేరీ.. ఐరోపా ఛాంపియన్‌ బుసెంజ్‌ (టర్కీ)తో తలపడనుంది.

ఒలింపిక్స్‌లో జపాన్‌కు ఆడతా : నవోమి ఒసాకా

i.       టోక్యో ఒలింపిక్స్‌లో జపాన్‌కు ప్రాతినిధ్యం వహించాలనుకుంటున్నట్లు టెన్నిస్‌ స్టార్‌ నవోమి ఒసాకా చెప్పింది. జపాన్‌లో పుట్టి అమెరికాలో నివసిస్తున్న ఆమె రెండుసార్లు గ్రాండ్‌స్లామ్‌ ఛాంపియన్‌ అయింది.

ii.      ఒసాకా అమ్మది జపాన్‌ కాగా.. నాన్నది హైతీ. ఆమె కుటుంబం అమెరికాకు వలస వెళ్లింది. జపాన్‌ నిబంధనల ప్రకారం రెండు పౌరసత్వాలు ఉన్న వాళ్లు 22 ఏళ్లు దాటేలోపే ఒక పౌరసత్వాన్ని ఎంచుకోవాల్సి ఉంటుంది. ఈ నెల 16న ఒసాకా తన 22వ పుట్టినరోజు.