7th october 2019 telugu current affairs

                         ✍  కరెంట్ అఫైర్స్ 7 అక్టోబరు 2019 Monday ✍

జాతీయ వార్తలు

రాష్ట్రపతి, ఉప రాష్ట్రపతి, ప్రధాని కోసం త్వరలో 2 అత్యాధునిక విమానాలు :

i.       రాష్ట్రపతి, ఉప రాష్ట్రపతి, ప్రధానమంత్రి ప్రయాణాల కోసం రెండు ప్రత్యేక విమానాలు సిద్ధమవుతున్నాయి. ‘బోయింగ్‌-777’ తరగతికి చెందిన ఈ అత్యాధునిక లోహ విహంగాలను అమెరికాలోని డాలస్‌లో ఉన్న బోయింగ్‌ కేంద్రంలో తీర్చిదిద్దుతున్నారు.

ii.       అమెరికా అధ్యక్షుడు ప్రయాణించే ‘ఎయిర్‌ ఫోర్స్‌ వన్‌’ తరహాలోనే వాటిలో అనేక ప్రత్యేకతలుంటాయి. సమావేశాలు జరిపేందుకు వీలుగా విమానాలు సువిశాలంగా ఉంటాయి.

iii.    ‘ఎయిర్‌ ఫోర్స్‌ వన్‌’ తరహాలో వీటిలో ‘సెల్ఫ్‌ ప్రొటెక్షన్‌ సూట్స్‌(ఎస్‌పీఎస్‌)’ వ్యవస్థను పొందుపరుస్తారు. ఈ వ్యవస్థ పరారుణ కిరణాలను అడ్డుకోగలదు. క్షిపణి దాడులనూ నిలువరించగలదు. శత్రు రాడార్లను క్షణాల్లో గుర్తించి, వాటి గైడెన్స్‌ వ్యవస్థలను చెదరగొట్టడం ద్వారా క్షిపణులను దారి మళ్లిస్తుంది.

India starts sharing maritime data :

i.       ఇన్ఫర్మేషన్ ఫ్యూజన్ సెంటర్ - హిందూ మహాసముద్రం ప్రాంతం (IFC-IOR) సముద్ర డేటా యొక్క సమాచార భాగస్వామ్య కేంద్రంగా పనిచేయడం ప్రారంభించింది మరియు సహకార విధానం ద్వారా సముద్ర భద్రతా పరిస్థితులకు “సంఘటన ప్రతిస్పందనలను సూచించడం” అని నేవీ వర్గాలు తెలిపాయి.

ii.      ఇప్పుడే ముగిసిన గోవా మారిటైమ్ కాన్క్లేవ్ (జిఎంసి) వద్ద, జాతీయ భద్రతా సలహాదారు అజిత్ డోవల్ ఐఓఆర్ దేశాలకు అధిక సముద్రాలలో ఓడల కదలికను తెలుసుకోవడానికి ఈ సదుపాయాన్ని ఉపయోగించుకున్నారు.

iii.    సముద్ర భద్రతా సమాచారం క్రమం తప్పకుండా మార్పిడి చేయబడుతున్న ప్రధాన కేంద్రాలు : వర్చువల్ రీజినల్ మారిటైమ్ ట్రాఫిక్ సెంటర్ (VRMTC), మారిటైమ్ సెక్యూరిటీ సెంటర్-హార్న్ ఆఫ్ ఆఫ్రికా (MSCHOA), పైరసీ మరియు సాయుధ దోపిడీని ఎదుర్కోవటానికి ప్రాంతీయ సహకార ఒప్పందం (ReCAAP), ఇన్ఫర్మేషన్ ఫ్యూజన్ సెంటర్-సింగపూర్ (IFC-SG) మరియు అంతర్జాతీయ మారిటైమ్ బ్యూరో-పైరసీ రిపోర్టింగ్ సెంటర్ (IMB PRC).

iv.    రోజువారీ ప్రాతిపదికన సమాచార సేకరణ మరియు వ్యాప్తి చేపట్టడానికి ఈ కేంద్రం ఒక వెబ్‌సైట్‌ను నిర్వహిస్తోంది మరియు IOR లోని సంఘటనలు, హెచ్చరికలు మరియు సలహాదారులపై విశ్లేషణలను హైలైట్ చేసే మంత్లీ మారిటైమ్ సెక్యూరిటీ అప్‌డేట్ (MMSU) ను కూడా నిర్వహిస్తుంది.

v.     గురుగ్రామ్‌లోని నేవీ ఇన్ఫర్మేషన్ మేనేజ్‌మెంట్ అండ్ ఎనాలిసిస్ సెంటర్ (IMAC) ప్రాంగణంలో IFC-IOR ను డిసెంబర్ 2018లో ప్రారంభించారు.

ఇతర రాష్ట్రాలు / కేంద్ర పాలిత ప్రాంతాల వార్తలు

India’s first e-waste clinic to be set up in Bhopal :

i.       భోపాల్ మునిసిపల్ కార్పొరేషన్ (BMC) మరియు కేంద్ర కాలుష్య నియంత్రణ మండలి (సిపిసిబి) దేశంలోని మొట్టమొదటి ఇ-వేస్ట్ క్లినిక్‌ను ఇక్కడ ఏర్పాటు చేయడానికి చేతులు కలిపాయి.

ii.       ఇవి గృహ మరియు వాణిజ్య విభాగాల నుండి వ్యర్థాలను వేరుచేయడం, ప్రాసెస్ చేయడం మరియు పారవేయడం వంటివి చేయగలవు.

అంతర్జాతీయ వార్తలు

బంగ్లాదేశ్‌ స్వర్ణోత్సవాలకు హాజరుకానున్న సోనియా. హసీనాతో కాంగ్రెస్‌ అధ్యక్షురాలి భేటీ :

      పొరుగుదేశమైన బంగ్లాదేశ్‌ ఈ ఏడాది డిసెంబరు 16న నిర్వహించుకోనున్న విముక్తి స్వర్ణోత్సవాల ప్రారంభ వేడుకకు కాంగ్రెస్‌ అధ్యక్షురాలు సోనియాగాంధీ హాజరు కానున్నారు.

ii.       మన దేశంలో నాలుగు రోజుల పర్యటనకు వచ్చిన బంగ్లాదేశ్‌ ప్రధానమంత్రి షేక్‌ హసీనా సోనియాగాంధీ నేతృత్వంలోని కాంగ్రెస్‌ బృందంతో భేటీ అయ్యారు. 

iii.    బంగ్లాదేశ్‌కు విముక్తి లభించడంలో భారతదేశ పాత్రను, ఇందిరాగాంధీ కుటుంబంతో తమ దేశానికి ఉన్న అనుబంధాన్ని హసీనా గుర్తు చేసుకున్నారు. వరసగా మూడోసారి ప్రధానిగా ఎన్నికైన హసీనాను కాంగ్రెస్‌ అగ్రనేతలు అభినందించారు.

Israel unveils remains of 5,000-year-old city :

i.       ఇజ్రాయెల్ పురావస్తు శాస్త్రవేత్తలు 5,000 సంవత్సరాల పురాతన నగరం యొక్క అవశేషాలను ఎన్ ఎసుర్తే (En Esurthey) అనే పురావస్తు ప్రదేశంలో ఆవిష్కరించారు.

ii.       ఈ ఆవిష్కరణ, కోటలు, ఒక ఆచార దేవాలయం, ఈ ప్రాంతంలో దాని యుగం నుండి అతిపెద్దది.

సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ

కిడ్నీ బోరుమంటోంది. భూగర్భ జలాలతో మూత్రపిండాలకు ముప్పు. మండుటెండల్లో పనితో దెబ్బ : పరిశోధకుల అధ్యయనం

i.       భూగర్భ జలాల్లో ప్రమాదకర ‘సిలికా’, ‘స్ట్రాన్షియం’, ‘సీసం’  ఖనిజాలున్నట్లు గుర్తించారు. ఇవి వ్యాధికి కారణమవుతున్నాయి.

ii.      అధ్యయన ప్రాంతాల్లో బాధితుల్లో అత్యధికులు భూగర్భ   జలాలను దీర్ఘకాలంగా తాగుతున్నారు. బోరు నీటినే పంట పొలాలకు వాడుతున్నారు.

iii.    ఎండల్లో పనిచేసినప్పుడు.. శరీరంలో నీటి కొరత  ఏర్పడుతుంది. మూత్రం, రక్తం చిక్కబడుతుంది.  దీన్ని నివారించడానికి శరీరంలో ద్రావణాల పరిమాణం తగ్గకుండా ఉంచడానికి ‘వాసోప్రెసిన్‌’ అనే హార్మోన్‌ ఉత్పత్తి అవుతుంది. ఇది మూత్రపిండాలపై దుష్ప్రభావం చూపుతుంది.

iv.    ఒంట్లో ద్రావణాలు తగ్గడం వల్ల రక్తపోటు పడిపోతుంది.  కిడ్నీలకు రక్తప్రసరణ తగ్గుతుంది.

సదస్సులు

Goa Maritime Conclave– 2019 Inaugurated :

i.       Theme for the conclave : “Common Maritime Priorities in IOR and need for Regional Maritime Strategy”.

ii.      గోవా మారిటైమ్ కాన్క్లేవ్ (జిఎంసి) -2019 ను ఎన్ఎస్ఏ అజిత్ కుమార్ దోవల్ ప్రారంభించారు.

iii.    కాన్క్లేవ్ యొక్క థీమ్ "IOR లో కామన్ మారిటైమ్ ప్రాధాన్యతలు మరియు ప్రాంతీయ మారిటైమ్ స్ట్రాటజీ అవసరం".

iv.    నావల్ వార్ కాలేజ్ జర్నల్ యొక్క 31వ ఎడిషన్ కూడా విడుదలైంది.

v.     భారత నేవీ చీఫ్ : కరంబీర్ సింగ్

అవార్డులు

ఆర్‌.నారాయణమూర్తికి ‘సుద్దాల’ జాతీయ పురస్కారం :

i.       వివిధ రంగాలకు విశిష్ట సేవలు అందిస్తున్న ప్రముఖులకు సుద్దాల ఫౌండేషన్‌ అందజేసే ‘సుద్దాల హనుమంతు- జానకమ్మ’ జాతీయ పురస్కారాన్ని ఈ సంవత్సరానికి సినీ నటుడు, నిర్మాత, దర్శకులు ఆర్‌.నారాయణమూర్తికి ప్రదానం చేయనున్నట్లు ఫౌండేషన్‌ వ్యవస్థాపకులు సుద్దాల అశోక్‌తేజ ప్రకటించారు. 

ii.      ఈనెల 13న బాగ్‌లింగంపల్లి సుందరయ్య విజ్ఞాన కేంద్రంలో పురస్కార ప్రదానోత్సవం నిర్వహిస్తామన్నారు. 

Art and Culture

Festival of Fulpati being celebrated in Nepal :

i.          దశైన్ పండుగ 7వ రోజు ఫుల్పతిని పాటిస్తారు. నేపాలీలో, "ఫుల్" అంటే పువ్వు మరియు "పాటి" అంటే ఆకులు మరియు మొక్కలు.

ii.       నవరాత్రి 7 వ రోజున 9 రకాల ఫుల్పతిని ఇళ్లలోకి తీసుకురావడానికి నేపాల్‌లో ఒక సంప్రదాయం ఉంది.

iii.     నేపాల్ అధ్యక్షుడు బిద్యా దేవి భండారి;  PM : KP శర్మ ఓలి

BOOKS

‘The Mountbattens : Their Lives & Loves’ – By Andrew Lownie

i.       నెహ్రూ, మౌంట్‌బాటన్‌ల కుటుంబం మధ్య అసాధారణ రీతిలో జరిగిన ఓ పరిచయం ఆ తర్వాత ప్రగాఢ స్నేహంగా మారింది.  తాజాగా విడుదలైన ‘ది మౌంట్‌బాటన్స్‌: దెయిర్‌ లైవ్స్‌ అండ్‌ లవ్స్‌’ పుస్తకం వారి స్నేహాన్ని కళ్లకు కట్టింది.

ii.       ఆండ్రూలోనీ రాసిన పుస్తకాన్ని హార్పర్‌ కాలిన్స్‌ ఇండియా ప్రచురించింది. ఆ పుస్తకంలోని వివరాల ప్రకారం.. 1946లో నెహ్రూ, మౌంట్‌బాటన్‌-ఎడ్వినాలకు సింగపూర్‌లో పరిచయమైంది.

సినిమా వార్తలు

‘శాండ్‌ కీ ఆంఖ్‌’పై ఉపరాష్ట్రపతి ప్రశంసలు :

i.       బాలీవుడ్‌లో తెరకెక్కిన ‘శాండ్‌ కీ ఆంఖ్‌’ చిత్రంపై ఉపరాష్ట్రపతి ఎం.వెంకయ్య నాయుడు ప్రశంసలు కురిపించారు. ప్రపంచంలోనే వయోవృద్ధులైన  షూటర్లుగా గుర్తింపు తెచ్చుకున్న ప్రకాషితోమర్‌, చంద్రోతోమర్‌ల జీవితకథతో రూపొందిన చిత్రమిది.

ii.       ప్రకాషిగా తాప్సి, చంద్రోగా భూమి పెడ్నేకర్‌ ప్రధాన పాత్రల్లో నటించారు. తుషార్‌ హీరానందని తెరకెక్కించారు. అనురాగ్‌ కశ్యప్‌ నిర్మించారు. 

ముఖ్యమైన రోజులు

World Habitat Day (ప్రపంచ నివాస దినం) – First Monday of October (For 2019,October 7)

i.       2019 Theme : Frontier Technologies as an innovative tool to transform waste to wealth

ii.      ప్రపంచ నివాస దినోత్సవాన్ని అక్టోబర్ నెల మొదటి సోమవారం ప్రపంచవ్యాప్తంగా పాటిస్తారు.

iii.    దీనిని డిసెంబర్ 1985 లో ఐక్యరాజ్యసమితి సర్వసభ్య సమావేశం ప్రకటించింది మరియు 1986 లో, ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఇది మొదటిసారి జరుపుకుంది.

iv.    ప్రపంచ నివాస దినోత్సవం యొక్క ఉద్దేశ్యం మన పట్టణాలు మరియు నగరాల స్థితిపై మరియు తగినంత ఆశ్రయం పొందే అందరి ప్రాథమిక హక్కుపై ప్రతిబింబించడం.

గురు గోవింద్ సింగ్ 311వ వర్ధంతి : అక్టోబర్ 7

i.       గురు గోవింద్ సింగ్ (5 జనవరి 1666 - 7 అక్టోబర్ 1708) పదవ సిక్కు గురువు, ఆధ్యాత్మిక గురువు, యోధుడు, కవి మరియు తత్వవేత్త.

ii.      ఇస్లాం మతంలోకి మారడానికి నిరాకరించినందుకు అతని తండ్రి గురు తేగ్ బహదూర్ శిరచ్ఛేదం చేయబడినప్పుడు, గురు గోవింద్ సింగ్ అధికారికంగా సిక్కుల నాయకుడిగా తొమ్మిదేళ్ళ వయసులో పదవ సిక్కు గురువు అయ్యారు. అతని జీవితకాలంలో అతని నలుగురు కుమారులు మరణించారు - ఇద్దరు యుద్ధంలో, ఇద్దరు మొఘల్ సైన్యం చేత ఉరితీయబడ్డారు.

iii.    సిక్కు మతానికి ఆయన చేసిన విశేష కృషిలలో 1699 లో ఖల్సా అని పిలువబడే సిక్కు యోధుల సంఘాన్ని స్థాపించారు మరియు ఖల్సా సిక్కులు అన్ని వేళలా ధరించే విశ్వాసం యొక్క ఐదు వ్యాసాలను ఐదు K లను పరిచయం చేశారు.

iv.    గురు గోవింద్ సింగ్ కూడా మతం యొక్క లాంఛనప్రాయీకరణను కొనసాగించాడు, ముఖ్యమైన సిక్కు గ్రంథాలను వ్రాసాడు మరియు గురు గ్రంథ్ సాహిబ్ అనే గ్రంథాన్ని సిక్కు మతం యొక్క శాశ్వతమైన గురువుగా పేర్కొన్నాడు.

క్రీడలు

అత్యంత వేగంగా 350 వికెట్లు సాధించిన బౌలర్‌గా మురళీధరన్‌ పేరిట ఉన్న రికార్డును అశ్విన్‌ సమం :

i.       టెస్టు క్రికెట్లో అత్యంత వేగంగా 350 వికెట్లు సాధించిన బౌలర్‌గా మురళీధరన్‌ పేరిట ఉన్న రికార్డును అశ్విన్‌ సమం చేశాడు. వీళ్లిద్దరూ 66 టెస్టుల్లోనే ఈ మైలురాయిని అందుకున్నారు.

ii.      దక్షిణాఫ్రికాతో మూడు టెస్టుల సిరీస్‌ను  టీమ్‌ఇండియా ఘనవిజయంతో ఆరంభించింది.  విశాఖపట్నంలోని ఏసీఏ-వీడీసీఏ స్టేడియంలో ఆదివారం ముగిసిన తొలి టెస్టులో భారత్‌ 203 పరుగుల తేడాతో ఘనవిజయం సాధించింది. 

iii.    ఈ మ్యాచ్‌లో నమోదైన సిక్సర్లు 37. ఓ టెస్టులో అత్యధిక సిక్స్‌ల రికార్డు ఇదే. 2014లో న్యూజిలాండ్‌-పాకిస్థాన్‌ మ్యాచ్‌లో నమోదైన 35 సిక్సర్ల రికార్డు బద్దలైంది.

Sifan Hassan of the Netherlands completed a unique double :

i.       ప్రపంచ అథ్లెటిక్స్ ఛాంపియన్‌షిప్‌లో 1,500 / 10,000 మీటర్ల డబుల్ సిఫాన్ హసన్ పూర్తి చేసింది.

ii.      ఒకే ఒలింపిక్ గేమ్స్ లేదా ప్రపంచ ఛాంపియన్‌షిప్‌లో రెండు ఈవెంట్లను గెలుచుకున్న మొదటి అథ్లెట్ (మగ లేదా ఆడ) గా ఆమె నిలిచింది.