కరెంట్ అఫైర్స్ 23 సెప్టెంబరు 2019 Monday

   ✍  కరెంట్ అఫైర్స్ 23 సెప్టెంబరు 2019 Monday ✍

     

జాతీయ వార్తలు

భారత్‌-అమెరికా మధ్య పటిష్ఠమైన మైత్రికి వేదికగా నిలిచిన హ్యూస్టన్‌ :

i.          భారత్‌-అమెరికా మధ్య పటిష్ఠమైన మైత్రికి హ్యూస్టన్‌ వేదికగా నిలిచింది. రెండు దేశాల సంబంధాల్లో కొత్త అధ్యాయం లిఖితమయింది. ‘హౌడీ మోదీ’ పేరుతో నిర్వహించిన సభను ఉద్దేశించి మోదీ, ట్రంప్‌ చేసిన ప్రసంగాలకు అడుగడుగునా జనం నీరాజనం పలికారు. 

ii.       ట్రంప్‌, మోదీ కలిసి మెగా ర్యాలీని ఉద్దేశించి ప్రసంగించడం ఇదే మొదటిసారి. మొదట ఇంగ్లిష్‌లో మాట్లాడిన మోదీ, ట్రంప్‌ ప్రసంగం ముగిశాక హిందీలో ప్రసంగించారు. 

iii.     హ్యూస్టన్‌ నుంచి హైదరాబాద్‌ వరకు, బోస్టన్‌ నుంచి బెంగళూరు దాకా, షికాగో నుంచి శిమ్లా వరకు, లాస్‌ ఏంజిలెస్‌ నుంచి లుధియానా దాకా మన ప్రజల మైత్రి పరిఢవిల్లుతోం దని మోడీ అన్నారు.

iv.     ‘హౌడీ మోదీ’కి వేదికగా నిలిచిన ఎన్‌ఆర్‌జీ స్టేడియం వద్ద ప్రధాని నరేంద్ర మోదీకి కనీవినీ ఎరుగని రీతిలో ఘన స్వాగతం లభించింది. ‘టెక్సాస్‌ ఇండియా ఫోరం’ అనే స్వచ్ఛంద సంస్థ ఈ కార్యక్రమాన్ని నిర్వహించింది.

v.       ‘ఉమ్మడి స్వప్నాలు, దేదీప్యమాన భవిత’ అనే ట్యాగ్‌లైన్‌తో దీన్ని ఏర్పాటు చేశారు. ‘హౌడీ మోదీ’ అనేది ‘హౌ డు యు డు, మోదీ’ అనే పలకరింపునకు సంక్షిప్త రూపం.

vi.     ఈ కార్యక్రమానికి 20 దేశాలు, అమెరికాలోని 48 రాష్ట్రాల నుంచి 50వేల మందికిపైగా హాజరయ్యారు. పోప్‌ కాకుండా అమెరికాను సందర్శిస్తున్న ఒక విదేశీ నేత కార్యక్రమానికి ఇంత పెద్ద సంఖ్యలో ప్రజలు హాజరుకావడం ఇదే మొదటిసారి.

vii.  పంజాబీ గుర్వాణీ, మహారాష్ట్రకే ప్రత్యేకమైన నాసిక్‌ఢోల్‌, గుజరాత్‌ గాయని ఫల్గుణీపాథక్‌ బృందం సంగీతం,  నాట్యాలు.. ఇలా రాష్ట్రాల విభిన్న సంస్కృతులు ఎన్‌ఆర్‌జీ స్టేడియంలో ‘ఇంద్రధనుస్సు’ వర్ణాలై మెరిశాయి.

viii.    ‘హౌడీ మోదీ’ కోసం వచ్చిన ప్రధాని మోదీకి హ్యూస్టన్‌ నగర మేయర్‌ సిల్విస్టర్‌ టర్నర్‌ ఘన స్వాగతం పలికారు. ఇందుకు నిదర్శనంగా ‘నగర తాళాన్ని’ ఆయనకు అందజేశారు.

ix.         హ్యూస్టన్‌లోని ప్రముఖ భారతీయ పాకశాస్త్ర ప్రవీణురాలు కిరణ్‌ వర్మ ‘నమో థాలీ’ పేరుతో మోదీ కోసం ప్రత్యేక భోజనాన్ని తయారు చేశారు.  కిచిడీ, కచోరి, మేతి తెప్లాలతో ‘నమో తాలి సూరి’ ఘుమఘుమలాడిపోయింది.

ఉగ్ర కుట్రలకు విరుగుడు. న్యాట్‌గ్రిడ్‌ వచ్చే ఏడాది జనవరి నుంచి అమల్లో :

i.       ఉగ్రవాద దాడుల యత్నాలను మొగ్గలోనే తుంచేసేందుకు కేంద్ర ప్రభుత్వం కసరత్తు చేస్తోంది. ఈ దిశగా తెరపైకి వచ్చిన నేషనల్‌ ఇంటిగ్రేషన్‌ గ్రిడ్‌ (న్యాట్‌గ్రిడ్‌) వచ్చే ఏడాది జనవరి నుంచి అమల్లోకి వచ్చే అవకాశం ఉంది.

ii.      2008లో ముంబయిని కుదిపేసిన ఉగ్ర దాడులు ‘న్యాట్‌గ్రిడ్‌’ ఆవశ్యకతను నొక్కి చెప్పాయి. కీలక సమాచారాన్ని ఎప్పటికప్పుడు శోధించే యంత్రాంగం లేకపోవడం వల్ల భారత్‌లో ఉగ్రవాది డేవిడ్‌ హెడ్లీ కదలికలను పసిగట్టడం సాధ్యం కాలేదు. నాటి ఉగ్రవాద దాడికి అవసరమైన కీలక సమాచారాన్ని, వీడియోలను అతడే ఉగ్రవాదులకు అందించాడు.

iii.    2010లో రూ.3,400 కోట్లతో న్యాట్‌గ్రిడ్‌ ఏర్పాటుకు ప్రభుత్వం ఆమోదం తెలిపింది. ఇంతవరకు కార్యరూపం దాల్చకపోవడంతో పనులను వేగవంతం చేయాలని ప్రధాని మోదీ ఆదేశించారు.

iv.    న్యాట్‌గ్రిడ్‌లో ఇమిగ్రేషన్‌కు సంబంధించిన ప్రవేశాలు, నిష్క్రమణలు; బ్యాంకింగ్‌; ఆర్థిక లావాదేవీలు; క్రెడిట్‌ కార్డు కొనుగోళ్లు; టెలికం; వ్యక్తిగత పన్ను చెల్లింపుదారుల, విమాన, రైలు ప్రయాణికుల వివరాలు వంటివి ఉంటాయి. వీటిని విశ్లేషించడం ద్వారా అనుమానిత కార్యకలాపాలను పసిగడతారు.

v.     న్యాట్‌గ్రిడ్‌  డేటా రికవరీ కేంద్రాన్ని బెంగళూరులో నిర్మించారు. దీని ప్రధాన కార్యాలయ నిర్మాణం దిల్లీలో పూర్తికావొస్తోంది.

vi.     న్యాట్‌గ్రిడ్‌ డేటాను పొందగలిగే సంస్థలు : ఇంటెలిజెన్స్‌ బ్యూరో (IB), రీసెర్చ్‌ అండ్‌ అనాలిస్‌, వింగ్‌ (రా-RAW), CBI, ED, డైరెక్టరేట్‌ ఆఫ్‌ రెవెన్యూ ఇంటెలిజెన్స్‌ (DRI),, కేంద్ర ప్రత్యక్ష పన్నుల   బోర్డు (CBDT), సెంట్రల్‌ ఎక్సైజ్‌, కస్టమ్స్‌,  బోర్డు (CBEC), డైరెక్టరేట్‌ జనరల్‌ ఆఫ్‌    సెంట్రల్‌ ఎక్సైజ్‌ అండ్‌  ఇంటెలిజెన్స్‌ (DGCEI), నార్కోటిక్స్‌ కంట్రోల్‌, బ్యూరో (NCB)

ఇతర రాష్ట్రాలు / కేంద్ర పాలిత ప్రాంతాల వార్తలు

GI tag validity of red banana lapses @ Karnataka :

i.       హార్టికల్చర్ డిపార్ట్‌మెంట్‌కు పెద్ద ఇబ్బందిగా, 2009 లో కలబురగి జిల్లాకు చెందిన ‘కమలాపూర్ ఎర్ర అరటి’ కు ఇచ్చిన జిఐ ట్యాగ్ ధృవీకరణను పునరుద్ధరించడంలో విభాగం విఫలమైనందున అది ముగిసింది.

ii.       కమలాపూర్ ఎర్ర అరటి సెప్టెంబర్ 4, 2009న జిఐ ట్యాగ్ వచ్చింది.

అంతర్జాతీయ వార్తలు

She Loves Tech Global Startup Competition-2019 in Beijing :

i.       బీజింగ్‌లో జరిగే షీ లవ్స్ టెక్ గ్లోబల్ స్టార్టప్ కాంపిటీషన్ -2019 కోసం కేరళ స్టార్టప్ మిషన్ (KSUM) చేత భారతీయ స్టార్టప్ మెంటార్డ్ మరియు క్యూరేట్ చేయబడింది అంతర్జాతీయ కార్యక్రమంలో చర్చనీయాంశమైంది.

ii.      ఆమె స్థాపించిన సైకా ఓంకో సొల్యూషన్స్ అభివృద్ధి చేసిన పాత్ బ్రేకింగ్ క్యాన్సర్ డ్రగ్ డెలివరీ పరికరం కోసం ఈ సమావేశంలో ఒడిశాకు చెందిన పరిశోధకుడు మరియు వ్యవస్థాపకుడు నుస్రత్ జె.ఎం.సంఘమిత్రా సత్కరించారు.

iii.    షీ లవ్స్ టెక్ అనేది టెక్నాలజీ, ఎంటర్‌ప్రెన్యూర్‌షిప్ మరియు ఇన్నోవేషన్ కోసం పర్యావరణ వ్యవస్థను నిర్మించటానికి కట్టుబడి ఉన్న ప్రపంచ వేదిక. కొచ్చిలో ఇటీవల కెఎస్‌యుఎం నిర్వహించిన షీ లవ్స్ టెక్ ఇండియా మీట్‌లో సైకా ఓంకో సొల్యూషన్స్ గతంలో గౌరవాలు గెలుచుకుంది.

Rouhani warns West to stay out of Gulf..  Iranian President promises to unveil a regional peace plan at this week’s high-level meetings at the UN :

i.       పెర్షియన్ గల్ఫ్ యొక్క భద్రతను ప్రాంతీయ దేశాలకు వదిలివేయాలని ఇరాన్ అధ్యక్షుడు పాశ్చాత్య శక్తులపై పిలుపునిచ్చారు. దేశవ్యాప్తంగా కవాతులు ఇస్లామిక్ రిపబ్లిక్ యొక్క సైనిక ఆయుధాగారాన్ని ప్రదర్శించినందున ఈ ప్రాంతం యొక్క జలమార్గాలలో పెట్రోలింగ్ చేస్తున్న కొత్త యుఎస్ నేతృత్వంలోని సంకీర్ణాన్ని విమర్శించారు.

ii.      ఐక్యరాజ్యసమితిలో ఈ వారం జరగబోయే ఉన్నత స్థాయి సమావేశాలలో ప్రాంతీయ శాంతి ప్రణాళికను ఆవిష్కరిస్తామని అధ్యక్షుడు హసన్ రౌహానీ విడిగా హామీ ఇచ్చారు. ఇది సౌదీ అరేబియా చమురు పరిశ్రమపై క్షిపణి మరియు డ్రోన్ దాడితో సహా వరుస దాడుల తరువాత పెరిగిన మధ్యస్థ ఉద్రిక్తతల మధ్య వస్తుంది.

iii.    సౌదీ అరేబియా యొక్క చమురు సదుపాయాలపై సెప్టెంబర్ 14 న ఇరాన్ దాడి చేసిందని, ఇది 1991 గల్ఫ్ యుద్ధం తరువాత చమురు ధరలు అత్యధిక శాతం పెరగడానికి కారణమని యు.ఎస్. యెమెన్ యొక్క ఇరానియన్-అనుబంధ హౌతీ తిరుగుబాటుదారులు ఈ దావాను ప్రకటించగా, సౌదీ అరేబియా "ఇరాన్ చేత నిస్సందేహంగా స్పాన్సర్ చేయబడిందని" పేర్కొంది.

iv.    తన వంతుగా, ఇరాన్ బాధ్యత వహించడాన్ని ఖండించింది మరియు దానిని లక్ష్యంగా చేసుకుని ఏదైనా ప్రతీకార దాడి "సంపూర్ణ యుద్ధానికి" దారితీస్తుందని హెచ్చరించింది. అదే విధంగా యురేనియంను ప్రపంచ శక్తులతో 2015 అణు ఒప్పందం నిబంధనలకు మించి సంపన్నం చేయడం ప్రారంభించింది, ఇది అమెరికా ఏకపక్షంగా ఒక సంవత్సరం ముందు నుండి ఉపసంహరించుకున్నది.

v.      1980 లో ఇరాన్-ఇరాక్ యుద్ధం ప్రారంభమైన "హోలీ డిఫెన్స్ వీక్" లో భాగంగా సబ్ మెషిన్ గన్స్ మరియు పోర్టబుల్ క్షిపణి లాంచర్లను మోసుకెళ్ళే గూస్ స్టెప్పింగ్ సైనికులు మతాధికారి తరువాత చూశారు. పెర్షియన్ గల్ఫ్ దేశాలకు ఇరాన్ "స్నేహం మరియు సోదరభావం చేయి" ఇవ్వడానికి సిద్ధంగా ఉందని మరియు "వారి గత తప్పులను క్షమించటానికి కూడా సిద్ధంగా ఉందని" రౌహానీ అన్నారు.

Tanzania not sharing details on Ebola : WHO

i.       దేశంలో ఎబోలా అనుమానాస్పద కేసులపై సమాచారం ఇవ్వడంలో టాంజానియా విఫలమైందని ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ ఆరోపించింది.

ii.      డెమొక్రాటిక్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ కాంగోలో ఎబోలా వ్యాప్తి చెందడంపై తూర్పు ఆఫ్రికా దేశాలు తీవ్ర అప్రమత్తంగా ఉన్నాయి.

సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ

Asian elephants perceive distress and also respond to it, say researchers :

i.       ఆసియా ఏనుగులు తమ మంద సభ్యులకు సంబంధించి మరణానికి ప్రతిచర్య గురించి కొన్ని వృత్తాంత వృత్తాంతాలు ఉన్నప్పటికీ, శాస్త్రవేత్తలు మొట్టమొదటిసారిగా చనిపోతున్న మరియు చనిపోయిన ఏనుగుల పట్ల స్వేచ్ఛా-శ్రేణి ఆసియా ఏనుగుల ప్రవర్తనను గమనించి నమోదు చేశారు.

ii.      చనిపోయే లేదా చనిపోయిన కుట్రల పట్ల స్వేచ్ఛా-శ్రేణి ఆసియా ఏనుగుల (ఎలిఫాస్ మాగ్జిమస్) యొక్క ప్రవర్తనా స్పందనలు, (కుట్రలు ఒకే జాతి సభ్యులను సూచిస్తాయి) అనే పేపర్ ఈ సంవత్సరం ప్రారంభంలో స్ప్రింగర్ సమూహ ప్రచురణలలో ప్రచురించబడింది.

iii.    ఏనుగులు అన్వేషణాత్మక (స్నిఫింగ్ మరియు తనిఖీ) మరియు ఎపిమెలెటిక్ (బాధిత జంతువులకు మద్దతు ఇవ్వడం) లేదా చనిపోతున్న దూడలకు శారీరకంగా సహాయపడటం వంటి ప్రవర్తనలను చూపించాయని ప్రచురణ పరిశోధకులు గమనించారు.

ఆర్థిక అంశాలు

178 ఏళ్ల నాటి కంపెనీ దివాలా. చేతులెత్తేసిన ట్రావెల్‌ దిగ్గజం థామస్‌కుక్‌ పీఎల్‌సీ :

i.          యునైటెడ్‌ కింగ్‌డమ్‌కు చెందిన ట్రావెల్‌ దిగ్గజం ‘థామస్‌కుక్‌ పీఎల్‌సీ’ దివాలా ప్రకటించింది. ఇప్పటికే ఆర్థిక కష్టాల్లో ఉన్న ఈ సంస్థ అదనపు నిధుల కోసం చేసిన ప్రయత్నాలు విఫలం కావడంతో గత వారం దివాలాకు సంబంధించి చాప్టర్‌ 15 ప్రొసీడింగ్స్‌ను ఫైల్‌ చేయడంతో ఈ విషయం వెలుగులోకి వచ్చింది.

ii.       ప్రస్తుతం యూకేలోని అత్యుత్తమ బ్రాండ్లలో ఒకటైన ఈ సంస్థ దివాలా తీయడం అందోళన కలిగిస్తోంది.  మరోపక్క ఈ కంపెనీకి బెయిల్‌ఔట్‌ ప్యాకేజీ ఇచ్చే అవకాశాలను బ్రిటన్‌ ప్రభుత్వం తోసిపుచ్చింది.

iii.     ఈ సంస్థను 1840లో విక్టోరియాకు చెందిన వ్యాపారవేత్త థామస్‌కుక్‌ ప్రారంభించారు. ఆయన తొలుత రైళ్లలో పర్యాటక ప్యాకేజీలను నిర్వహించడం మొదలుపెట్టారు. ఆ తర్వాత బ్రిటన్‌లో మధ్యతరగతి శ్రేణి ప్రజలు వేగంగా అభివృద్ధి చెందడంతో వ్యాపారం విస్తరించింది. ఈ క్రమంలో వారి చేతికి డబ్బు రావడంతో పర్యాటక రంగం పెరిగిపోయింది.

iv.     థామస్‌ కుక్‌ పీఎల్‌సీ యూరప్‌లో అతిపెద్ద పర్యాటక రంగ సంస్థ. కానీ,  దాదాపు దశాబ్ద కాలంగా యూరప్‌లో పర్యాటక రంగం ఆశాజనకంగా లేదు.

v.        భారీగా ఆఫర్లు ప్రకటించినా యూరోపియన్లు ముందుకు రావడంలేదు. దీంతోపాటు నిర్వహణ ఖర్చులు తడిసి మోపెడైపోయాయి. భౌగోళిక రాజకీయాల్లో అశాంతి నెలకొనడం, బ్రెగ్జిట్‌, ఉగ్రదాడులు పెరిగిన ప్రభావం ఐరోపా పర్యాటక రంగంపై పడింది. 

దిల్లీలో ‘ఇ-అసెస్‌మెంట్‌’ జాతీయకేంద్రం :

i.       ఆదాయపు పన్ను చెల్లింపుదార్ల కోసం ప్రవేశ పెడుతున్న ఇ-అసెస్‌మెంట్‌ పథకం జాతీయ కేంద్రాన్ని దిల్ల నెలకొల్పుతున్నట్లు కేంద్ర ప్రత్యక్ష పన్నుల మండలి (సీబీడీటీ) వెల్లడించింది.

ii.      ఫేస్‌లెస్‌ లేదా నేమ్‌లెస్‌ అసెస్‌మెంట్‌గా వ్యవహరించే పథకంలో సిబ్బంది ప్రమేయం దాదాపు ఉండదు. ఈ కొత్త విధానం అక్టోబరు 8న  ప్రారంభమవుతుంది.

iii.    1984 బ్యాచ్‌ ఐఆర్‌ఎస్‌ అధికారి అయిన కేఎం ప్రసాద్‌ చీఫ్‌గా, 1993 బ్యాచ్‌ ఐఆర్‌ఎస్‌ అధికారి ఆశిష్‌ అబ్రోర్‌ కమిషనర్‌గా ఉంటారు.

ఒప్పందాలు

Delhi, Dhaka to boost maritime ties. Plan on to retrace historic voyage of Mukti Jodha :

i.       2020 లో బంగ్లాదేశ్ విముక్తికి 50 సంవత్సరాల గుర్తుగా 100 సంవత్సరాల ‘బంగాబందు’, వ్యవస్థాపక తండ్రి షేక్ ముజిబుర్ రెహ్మాన్ మరియు 2021 లో ఇంటర్నేషనల్ ఫ్లీట్ రివ్యూ జ్ఞాపకార్థం భారత్ బంగ్లాదేశ్‌లో చేరనున్నట్లు అధికారిక వర్గాలు తెలిపాయి.

ii.      1971 లో బంగ్లాదేశ్ విముక్తి యుద్ధంలో ఖుల్నా నుండి హోషంగాబాద్ వరకు ముక్తి జోధా ప్రయాణాన్ని తిరిగి పొందడానికి ఇరువైపుల అనుభవజ్ఞులతో ఉమ్మడి పడవ యాత్రకు ప్రతిపాదనపై ఇరు పక్షాలు కృషి చేస్తున్నాయని రక్షణ, దౌత్య వర్గాలు చెప్పారు.

iii.    1971 లో, విముక్తి యుద్ధానికి ముందు, భారతదేశం నుండి శిక్షణ మరియు సహాయంతో ముక్తి బాహిని పాకిస్తాన్ నేవీ నౌకలపై మొంగ్లా, చిట్టగాంగ్ మరియు తూర్పు పాకిస్తాన్లోని ఇతర ప్రాంతాలపై దాడులు చేశారు.

iv.    బంగ్లాదేశ్‌లోని తీరప్రాంత రాడార్ గొలుసు నెట్‌వర్క్ సమస్యను వేగంగా తెలుసుకోవడానికి చర్చించనున్నట్లు రక్షణ, దౌత్య వర్గాలు ధృవీకరించాయి. ఒక భారత్ ఎలక్ట్రానిక్స్ లిమిటెడ్ (బెల్) బృందం ఇటీవల అక్కడికి వెళ్లి, ఒక అవగాహన ఒప్పందం కుదుర్చుకుంది మరియు అన్నీ సరిగ్గా జరిగితే, తదుపరి ఉన్నత స్థాయి ద్వైపాక్షిక సందర్శనలో సంతకం చేయవచ్చని వర్గాలు తెలిపాయి.

v.     తన విదేశీ సహకార కార్యక్రమాలలో భాగంగా, నేవీ ఇప్పటికే అన్ని స్థాయిలలో బాంగ్లాదేశ్ కు విస్తృతమైన శిక్షణ ఇస్తుంది మరియు ఇతరులలో హైడ్రోగ్రఫీలో సహాయాన్ని కూడా అందిస్తుంది. ఢాకా తన దేశీయ ఓడ నిర్మాణ పరిశ్రమను విస్తరించాలని చూస్తున్నందున, భారతదేశం ఓడ రూపకల్పనలో సహాయం అందించింది.

vi.    చిట్టగాంగ్ డ్రై డాక్ లిమిటెడ్ ఆరు యుద్ధనౌకలను నిర్మించాలని చూస్తోంది, దీని కోసం ‘మేక్ ఇన్ ఇండియా’ ప్రయత్నాలను పెంచడానికి మరియు స్థానికంగా కొన్నింటిని నిర్మించడంలో సహాయపడటానికి భారతదేశం 500 మిలియన్ డాలర్ల క్రెడిట్ లైన్ కింద కొన్నింటిని నిర్మించటానికి ముందుకొచ్చింది.

                          Appointments

Actor Govinda appointed as the brand ambassador of Madhya Pradesh :

i.          రాష్ట్ర సంప్రదాయాలను, పర్యాటక ప్రదేశాలను ప్రోత్సహించడానికి ఫిల్మ్‌స్టార్ గోవిందను బ్రాండ్ అంబాసిడర్‌గా మధ్యప్రదేశ్ ప్రభుత్వం నియమించనుంది.

ii.       రాష్ట్ర సంప్రదాయాలు మరియు పర్యాటక గమ్యస్థానాలకు సంబంధించిన సందేశం ప్రజల్లోకి చేరాలని కమల్ నాథ్ ప్రభుత్వం ఉద్దేశం.

iii.     రాష్ట్రంలో ఒక ఫిల్మ్ సిటీని ఏర్పాటు చేయడానికి ప్రభుత్వం ప్రణాళికలు కలిగి ఉంది మరియు మధ్యప్రదేశ్  ను చిత్ర నిర్మాణానికి గమ్యస్థానంగా ప్రోత్సహించడానికి యోచిస్తోంది.

CBDT sets up NeAC & appoints KM Prasad as first Principal  Chief Commissioner of Income Tax of NeAC :

i.           సెంట్రల్ బోర్డ్ ఆఫ్ డైరెక్ట్ టాక్స్ (సిబిడిటి) కొత్తగా దిల్లీలో నేషనల్ ఇ-అసెస్‌మెంట్ సెంటర్ (NeAC) ను ఏర్పాటు చేసింది. ఆర్టిఫిషియల్ ఇంటెలిజెన్స్, మెషీన్ లెర్నింగ్, వీడియో కాన్ఫరెన్సింగ్, టెలికమ్యూనికేషన్ అప్లికేషన్ సాఫ్ట్‌వేర్ మరియు మొబైల్ అప్లికేషన్స్ వంటి కొత్త సాంకేతిక పరిజ్ఞానాన్ని పెంచడం ద్వారా అంచనాలు మరియు పరిశీలనలలో మానవ విచక్షణను తగ్గించే ప్రభుత్వ ప్రయత్నాల్లో ఈ చొరవ ఒక భాగం.

ii.        CBDT 1984 బ్యాచ్ ఇండియన్ రెవెన్యూ సర్వీస్ (IRS) అధికారి కృష్ణ మోహన్ ప్రసాద్ NeACఆదాయపు పన్ను మొదటి ప్రిన్సిపల్ చీఫ్ కమిషనర్‌గా నియమించింది. కేంద్రంలో 16 మంది ఈ అధికారులు ఉంటారు మరియు ఆదాయపు పన్ను ప్రిన్సిపల్ చీఫ్ కమిషనర్ (PCCIT) దాని చీఫ్ గా వ్యవహరిస్తారు.

Reports/Ranks/Records

2015-19లో రికార్డు స్థాయిలో ఉష్ణోగ్రతలు : ఐరాస

i.          పంచవ్యాప్తంగా 2015-19 మధ్య కాలం అత్యంత ఉష్ణమయ ఐదేళ్లుగా రికార్డుల్లోకి ఎక్కబోతున్నాయని ఐక్యరాజ్య సమితి (ఐరాస) నివేదిక పేర్కొంది.

ii. పారిశ్రామికీకరణ ముందునాటి (1850-1900)తో పోలిస్తే గడిచిన ఐదేళ్ల కాలంలో ఉష్ణోగ్రతలు 1.1 డిగ్రీల సెల్సియస్‌ మేర అధికంగా ఉన్నట్లు తెలిపింది. 2011-2015 కాలంతో పోలిస్తే 0.2 డిగ్రీల సెల్సియస్‌ మేర ఇవి ఎక్కువని వివరించింది.

iii.      గడిచిన 40 ఏళ్లలో ఆర్కిటిక్‌ ప్రాంతంలోని వేసవికాలంలో సాగర హిమం.. దశాబ్దంలో 12 శాతం చొప్పున క్షీణించింది. 2015 నుంచి 2019 మధ్య కాలంలో హిమానీనదాల క్షీణత కూడా చాలా ఎక్కువగా ఉంది.

iv.     2018లో కార్బన్‌ డైఆక్సైడ్‌ రెండు శాతం మేర పెరిగింది. రికార్డు స్థాయిలో 37 బిలియన్‌ టన్నులకు ఈ వాయు పరిమాణం చేరింది. గ్రీన్‌హౌస్‌ ఉద్గారాలను తగ్గించుకుంటామని ప్రపంచ దేశాలు హామీ ఇచ్చినప్పటికీ ఈ పరిస్థితి తలెత్తడం గమనార్హం. 

Ladakhi Shondol dance creates history by entering into Guinness book of records :

i.       లడఖ్ యొక్క రాయల్ డ్యాన్స్ అని పిలువబడే షోన్డోల్ డ్యాన్స్ గిన్నిస్ బుక్ ఆఫ్ వరల్డ్ రికార్డ్స్‌లో అతిపెద్ద లడఖి నృత్యంగా ప్రవేశించి చరిత్ర సృష్టించింది. షోండోల్ ఒక ప్రసిద్ధ నృత్యం, ఇది కళాకారులు లడఖ్ రాజు కోసం ప్రదర్శించేవారు.

ii.      లడఖ్‌లోని హెమిస్ మొనాస్టరీ సమీపంలో జరుగుతున్న బౌద్ధ కార్నివాల్ నరోపా పండుగ ముగింపు రోజున ఈ కార్యక్రమం జరిగింది.

iii.    సాంప్రదాయ దుస్తులు ధరించిన 408 మంది మహిళలు మరియు అందమైన శిరస్త్రాణాలు ఈ నృత్య ప్రదర్శనను ప్రదర్శించాయి, ఇది 2018 పండుగలో షోండోల్ యొక్క 299 మంది కళాకారుల నృత్యం యొక్క మునుపటి రికార్డును బద్దలుకొట్టింది.

Art and Culture

Garba Dance form – Gujarat :

i.          సాంప్రదాయ వస్త్రధారణలో నృత్యకారులు గార్బా అనే నృత్య శైలి అహ్మదాబాద్‌లోని నవరాత్రి కంటే ముందు గుజరాత్‌లో ఉద్భవించింది. పండుగ ఈ నెల సెప్టెంబర్ 29న ప్రారంభమవుతుంది.

ii.       గర్బా అనేది భారతదేశంలోని గుజరాత్ రాష్ట్రంలో ఉద్భవించిన నృత్య రూపం . సంస్కృత పదం గర్భా (గర్భం) మరియు డీప్ (చిన్న మట్టి పాత్ర దీపం) నుండి ఈ పేరు వచ్చింది .

iii.     అనేక సాంప్రదాయ గార్బాలను కేంద్రంగా వెలిగించిన దీపం లేదా శక్తి దేవత యొక్క చిత్రం లేదా విగ్రహం చుట్టూ నిర్వహిస్తారు. గార్బా యొక్క వృత్తాకార మరియు మురి బొమ్మలు సూఫీ సంస్కృతి (గార్బా మునుపటి సంప్రదాయం) వంటి ఇతర ఆధ్యాత్మిక నృత్యాలతో సారూప్యతను కలిగి ఉన్నాయి.

iv.      సాంప్రదాయకంగా, ఇది తొమ్మిది రోజుల హిందూ పండుగ. నవరాత్రులు సందర్భంగా నిర్వహిస్తారు. దీపం (గార్బా దీప్ ) లేదా దేవత యొక్క చిత్రం, దుర్గా ( అంబా) కేంద్రీకృత వలయాల మధ్యలో గౌరవప్రదమైన వస్తువుగా ఉంచబడుతుంది.

v.       గర్భం దీపం లాంతరు జీవితాన్ని సూచిస్తుంది మరియు ముఖ్యంగా గర్భంలో పిండం. ఈ విధంగా నృత్యకారులు దైవత్వం యొక్క స్త్రీ రూపమైన దుర్గాను గౌరవిస్తారు.

vi.     సమయం యొక్క హిందూ దృక్పథానికి చిహ్నంగా గర్బాను ఒక వృత్తంలో నిర్వహిస్తారు. హిందూ మతంలో సమయం చక్రీయమైనందున, నృత్యకారుల వలయాలు చక్రాలలో తిరుగుతాయి.

vii.  గర్భా దీప్‌కు మరో సింబాలిక్ వ్యాఖ్యానం ఉంది. ఈ పాత్ర శరీరానికి చిహ్నం, వీరిలో దైవత్వం (దేవత రూపంలో) నివసిస్తుంది. మానవులందరికీ వారిలో దేవి యొక్క దైవిక శక్తి ఉందనే విషయాన్ని గౌరవించటానికి గార్బా ఈ చిహ్నం చుట్టూ నృత్యం చేస్తారు. గార్బా ఇప్పుడు ప్రపంచవ్యాప్తంగా ప్రశంసించబడింది.

viii.    ఆధునిక గార్బాను దండియా రాస్ కూడా ఎక్కువగా ప్రభావితం చేస్తుంది, ఇది సాంప్రదాయకంగా పురుషులు ప్రదర్శించే నృత్యం. ఈ రెండు నృత్యాల విలీనం ఈ రోజు కనిపించే అధిక శక్తి నృత్యంగా మారింది.

ix.         పురుషులు మరియు మహిళలు ఇద్దరూ సాధారణంగా గార్బా మరియు దండియా చేసేటప్పుడు రంగురంగుల దుస్తులను ధరిస్తారు. గార్బా నవరాత్రిలో జరుపుకునే గుజరాతీ జానపద నృత్యం. గుజరాత్‌లో గార్బా శైలులు ఒక్కో ప్రదేశానికి మారుతూ ఉంటాయి.

x.            గార్బా నర్తకి యొక్క సాంప్రదాయ దుస్తులు ఎరుపు, గులాబీ, పసుపు, నారింజ మరియు ముదురు రంగుల చన్య చోలి లేదా ఘగ్రా చోలి; బంధాని (టై-డై), అబ్లా (పెద్ద అద్దాలు) లేదా మందపాటి గుజరాతీ సరిహద్దులతో దుప్పట్ట.

సినిమా వార్తలు

‘83’ చిత్రంలో దీపిక పదుకొణె :

i.          నిజ జీవితంలో భార్యాభర్తలైన దీపికా పదుకొణె, రణ్‌వీర్‌ సింగ్‌ తెరపైనా అవే పాత్రల్లో  నటిస్తున్న చిత్రం ‘83’. భారత క్రికెట్‌ జట్టు 1983 ప్రపంచ కప్‌ పోటీల్లో సాధించిన చరిత్రాత్మక విజయాన్ని ఈ చిత్రం ఆవిష్కరించనుంది.

ii.       నాటి కెప్టెన్‌ కపిల్‌ దేవ్‌ పాత్రలో రణ్‌వీర్‌ నటిస్తుండగా, ఆయన భార్య రోమీ దేవ్‌గా దీపిక  కనిపించనుంది.

iii.      కబీర్‌ ఖాన్‌ తెరకెక్కిస్తున్నారు. 

71st Emmy Awards 2019 :

i.       లాస్ ఏంజిల్స్‌లోని మైక్రోసాఫ్ట్ థియేటర్‌లో 71 వ వార్షిక ప్రైమ్‌టైమ్ ఎమ్మీ అవార్డుల గౌరవాలు అందజేశారు.

ii.        complete list of Winners of ‘EMMY AWARDS 2019’ :

S.No.	Category	Winner
1.	OUTSTANDING DRAMA SERIES	Game of Thrones (HBO)
2.	OUTSTANDING COMEDY SERIES	Fleabag (Amazon)
3.	LEAD ACTOR, DRAMA	Billy Porter, Pose
4.	LEAD ACTRESS, DRAMA	Jodie Comer, Killing Eve
5.	LEAD ACTOR, COMEDY	Bill Hader, Barry
6.	LEAD ACTRESS, COMEDY	Phoebe Waller-Bridge, Fleabag
7.	SUPPORTING ACTOR, DRAMA	Peter Dinklage, Game of Thrones
8.	SUPPORTING ACTRESS, DRAMA	Julia Garner, Ozark
9.	SUPPORTING ACTOR, COMEDY	Tony Shalhoub, The Marvelous Mrs Maisel
10.	SUPPORTING ACTRESS, COMEDY	Alex Borstein, The Marvelous Mrs Maisel
11.	OUTSTANDING LIMITED SERIES	Chernobyl (HBO)
12.	OUTSTANDING TELEVISION MOVIE	Black Mirror: Bandersnatch (Netflix)
13.	LEAD ACTOR, LIMITED SERIES OR MOVIE	Jharrel Jerome, When They See Us
14.	LEAD ACTRESS, LIMITED SERIES (OR) MOVIE	Michelle Williams, Fosse/Verdon

మరణాలు

Veteran actor and multi-faceted artiste S.K. Padmadevi passes away :

i.       ప్రముఖ నటుడు, బహుముఖ కళాకారుడు ఎస్.కె. పద్మదేవి కన్నుమూశారు. ఆమె మొదటి కన్నడ టాకీ చిత్రం ‘భక్త ధ్రువా’ (1934) లో భాగం.

ii.      ఆమె మొదటి కన్నడ సామాజిక చిత్రం (1936) ‘సంసారా నౌక్’ లో కూడా నటించింది. 2016 లో కర్ణాటక చలంచిత్రా అకాడమీ జీవితకాల సాధనకు ఆర్.నాగేంద్ర రావు అవార్డును అందుకున్నారు.

American Journalist and Pulitzer Prize winner Robert Skinner Boyd passed away :

                                          

i.       ప్రముఖ అమెరికన్ జర్నలిస్ట్, పులిట్జర్ బహుమతి గ్రహీత రాబర్ట్ స్కిన్నర్ బోయ్డ్ కన్నుమూశారు. మానసిక ఆరోగ్య సమస్యల కారణంగా డెమొక్రాటిక్ వైస్ ప్రెసిడెంట్ అభ్యర్థి థామస్ ఈగల్టన్ ప్రచారం నుండి నిష్క్రమించినందుకు కవరేజ్ కోసం అతను 1973 పులిట్జర్ బహుమతిని సహోద్యోగి క్లార్క్ హోయ్ట్‌తో పంచుకున్నాడు.

ii.      ది ఫిలడెల్ఫియా ఎంక్వైరర్ మరియు మయామి హెరాల్డ్ వంటి లక్షణాలతో దేశం యొక్క 2 వ అతిపెద్ద వార్తాపత్రిక గొలుసు ఒకసారి అతను నైట్ రిడ్డర్ యొక్క వాషింగ్టన్ బ్యూరో చీఫ్ గా 20 సంవత్సరాలు పనిచేశాడు.

ముఖ్యమైన రోజులు

Daughters’ Day in India - Fourth Sunday of September (In 2019, September 22)

i.       సెప్టెంబర్ 22, 2019 భారతదేశంలో కుమార్తెల దినోత్సవాన్ని సూచిస్తుంది, సాధారణంగా ఈ రోజు సెప్టెంబర్ నాల్గవ ఆదివారం జరుపుకుంటారు.

ii.      ప్రపంచ కుమార్తెల దినోత్సవాన్ని సెప్టెంబర్ 28 న జరుపుకుంటారు మరియు వివిధ దేశాలు తమ స్వంత జాతీయ కుమార్తెల దినోత్సవాన్ని వేర్వేరు తేదీలలో జరుపుకుంటాయి.

iii.    ఫాదర్స్ డే మరియు మదర్స్ డే ద్వారా తండ్రులు మరియు తల్లుల విలువ మరియు ప్రాముఖ్యతను జరుపుకునే వేడుకలు జరిగినట్లే, డాటర్స్ డే అనేది కుమార్తెల వేడుక, మరియు వారు వారి కుటుంబాలకు మరియు చుట్టుపక్కల వారికి ఇచ్చే బహుమతి, అది స్నేహితులుగా ఉండండి, ఉపాధ్యాయులు, సుదూర బంధువులు, జాబితా కొనసాగుతుంది.

International Week of the Deaf : September 23-29, 2019

i.       Theme 2019 : Sign Language Rights for All!

ii.      ఇంటర్నేషనల్ వీక్ ఆఫ్ ది డెఫ్ “WFD(World Federation of the Deaf)” యొక్క చొరవ. దీనిని 1958 లో ఇటలీలోని రోమ్‌లో ప్రారంభించారు.

iii.    WFD యొక్క మొదటి ప్రపంచ కాంగ్రెస్ జరిగిన అదే నెలలో జ్ఞాపకార్థం ప్రతి సంవత్సరం సెప్టెంబర్ చివరి వారంలో గ్లోబల్ డెఫ్ కమ్యూనిటీ దీనిని జరుపుకుంటుంది. ప్రపంచవ్యాప్తంగా సంబంధిత చెవిటి సంఘాలు వివిధ కార్యకలాపాల ద్వారా చెవిటివారి అంతర్జాతీయ వారోత్సవాన్ని జరుపుకుంటారు.

iv.    కుటుంబాలు, తోటివారు, ప్రభుత్వ సంస్థలు, ప్రొఫెషనల్ సంకేత భాషా వ్యాఖ్యాతలు మరియు వికలాంగుల సంస్థలతో సహా వివిధ వాటాదారుల పాల్గొనడం మరియు పాల్గొనడం ఈ కార్యకలాపాలకు పిలుపునిచ్చింది.

v.     ఇంటర్నేషనల్ వీక్ ఆఫ్ డెఫ్ సంవత్సరంలో వివిధ స్థాయిలలో చెవిటి సమాజం గురించి అవగాహన పెంచడానికి అత్యంత సమగ్రమైన ప్రపంచ న్యాయవాదాన్ని చూస్తుంది. ఇది ఒకచోట చేరడం, ఐక్యంగా మారడం మరియు మిగతా ప్రపంచానికి ఆ ఐక్యతను చూపించడం.

vi.    చెవిటివారి అంతర్జాతీయ వారాలు చెవిటివారి మానవ హక్కులను ప్రోత్సహించడానికి మరియు శ్రద్ధ చూపించే అంశాలను హైలైట్ చేయడానికి ప్రయత్నిస్తాయి.

vii.   ఇంటర్నేషనల్ వీక్ ఆఫ్ డెఫ్, తగినంత మీడియా కవరేజ్ ద్వారా ప్రచారాలు కనిపించేలా చూడటానికి స్థిరమైన, సమన్వయ మరియు విస్తృతమైన సమీకరణ ద్వారా ప్రపంచంలోని ఇతర ప్రాంతాల నుండి ఐక్యత కోసం పిలుపునివ్వడం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది.

viii. అంతర్జాతీయ సంకేత దినోత్సవం (IDSL- International Day of Sign Languages) ప్రతి సంవత్సరం సెప్టెంబర్ 23న అంతర్జాతీయ చెవిటి వారంతో పాటు ప్రపంచవ్యాప్తంగా జరుపుకుంటారు.

ix.    సెప్టెంబర్ 23 ఎంపిక కు గల కారణం WFF 1951లో అదే తేదీన స్థాపించబడింది.

x.       The dates and corresponding themes for this week are as follows :

1.     Monday, 23 September Sign Language Rights for All!

2.     Tuesday, 24 September Sign Language Rights for All Children

3.     Wednesday, 25 September Sign Language Rights for Deaf Senior Citizens

4.     Thursday, 26 September Sign Language Rights for Deafblind people

5.     Friday, 27 September Sign Language Rights for Deaf Women

6.     Saturday, 28 September Sign Language Rights for Deaf LGBTIQA+

7.     Sunday, 29 September Sign Language Rights for Deaf Refugees

క్రీడలు

గాయంతో ప్రపంచ రెజ్లింగ్‌ ఛాంపియన్‌షిప్‌ ఫైనల్‌కు దీపక్‌ దూరం. రజతంతోనే సంతృప్తి. రాహుల్‌కు కాంస్యం @ నూర్‌ సుల్తాన్‌ (కజకిస్థాన్‌)

i.       సెమీఫైనల్లో చీలమండ గాయానికి గురైన దీపక్‌ పునియా.. ఫైనల్‌కు దూరమయ్యాడు. రజతంతో సంతృప్తి చెందాడు.

ii.       రాహుల్‌ అవారె కాంస్యంతో మెరిశాడు. దీంతో ఈ టోర్నీని మన బృందం 5 పతకాలతో (1 రజతం, 4 కాంస్యాలు) ముగించింది. ప్రపంచ రెజ్లింగ్‌ ఛాంపియన్‌షిప్‌లో భారత్‌కు ఇదే అత్యుత్తమ ప్రదర్శన.

iii.    86 కేజీల విభాగంలో స్వర్ణం కోసం రియో ఒలింపిక్‌ ఛాంపియన్‌ హసన్‌ (ఇరాన్‌)తో తలపడాల్సి ఉండగా గాయం కారణంగా పునియా పోటీ నుంచి తప్పుకున్నాడు. ఫైనల్‌ చేరిన పిన్న వయసు భారత రెజ్లర్‌గా రికార్డు సృష్టించాడు. అయితే 2010 మాస్కో ప్రపంచ ఛాంపియన్‌షిప్‌లో సుశీల్‌కుమార్‌ స్వర్ణం గెలిచిన తర్వాత.. ఆ ఘనత సాధించే అవకాశం పునియా చేజారింది.

iv.     61 కేజీల విభాగం కాంస్య పతక పోరులో రాహుల్‌ అవారె  11-4తో పాన్‌ అమెరికా ఛాంపియన్‌ టేలర్‌ లీ గ్రాఫ్‌ (అమెరికా)ను ఓడించాడు. ఈ టోర్నీలో భారత్‌కు ఇది ఐదో పతకం. 

v.      రాహుల్‌తో పాటు బజ్‌రంగ్‌, వినేశ్‌ ఫొగాట్‌, రవి దహియా కాంస్యాలు గెలవగా, దీపక్‌ పునియా రజతం సాధించాడు.

చైనా ఓపెన్‌ టైటిల్ కొట్టిన కరోలినా మారీన్‌ :

i.          సుదీర్ఘ విరామం తర్వాత బరిలో దిగిన తొలి టోర్నీలోనే టైటిల్‌తో సత్తా చాటింది మాజీ నంబర్‌వన్‌ కరోలినా మారీన్‌.

ii.        చైనా ఓపెన్‌ ఫైనల్లో ఈ స్పెయిన్‌ చిన్నది 14-21, 21-17, 21-18 తేడాతో తై జు యింగ్‌ (తైవాన్‌)పై గెలిచింది.

NBA game in Mumbai :

i.          ప్రపంచ స్థాయి అమెరికన్ ఉత్పత్తికి భారతదేశానికి త్వరలో ప్రవేశం లభిస్తుందని యుఎస్ అధ్యక్షుడు  ట్రంప్ ప్రకటించారు.

ii.        "వచ్చే వారం, భారతదేశంలో మొట్టమొదటి NBA బాస్కెట్‌బాల్ ఆటను చూడటానికి ముంబైలో వేలాది మంది ప్రజలు తరలివస్తారు" అని ఆయన చెప్పారు.